Theo kết quả của một phân tích so sánh hiệu quả cho thấy: Ở những bệnh nhân tăng huyết áp, kiểm soát huyết áp đạt được tốt nhất thông qua các chiến lược đa cấp, đa thành phần bao gồm các can thiệp của bác sĩ chyên khoa và không chuyên khoa.
Các tác giả lưu ý: Mặc dù có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy rằng điều trị bằng thuốc hạ áp và thay đổi lối sống có hiệu quả làm giảm huyết áp tốt, cũng như làm giảm bệnh tật và tử vong do bệnh tim, tỷ lệ kiểm soát huyết áp vẫn thấp trên thế giới. Ước tính rằng, chỉ có 25% đến 40% bệnh nhân tăng huyết áp đạt được mục tiêu về huyết áp, với sự cải thiện rất nhỏ trong 40 năm qua.
Tiến sĩ Jiang He (Đại học Tulane, New Orleans, LA) cho biết phân tích hiện tại cho thấy rõ ràng rằng “các chiến lược đa thành phần gồm hệ thống y tế, nhân viên y tế và bệnh nhân là rất cần thiết cho việc kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân tăng huyết áp”.
Ông nói thêm: “Nghiên cứu của chúng tôi có thể được sử dụng để xây dựng chính sách y tế công cộng và các chương trình kiểm soát huyết áp”, cũng như thay đổi các khuyến cáo lâm sàng.
Nghiên cứu được công bố trực tuyến vào ngày 26 tháng 12 năm 2017, trong Annals of Internal Medicine.
Các nhà nghiên cứu đã làm một phân tích gộp để đánh giá hiệu quả so sánh của tám chiến lược thực hiện kiểm soát huyết áp: giáo dục sức khoẻ; theo dõi huyết áp tại nhà; đào tạo các nhân viên y tế; kiểm tra và phản hồi; hệ thống hỗ trợ quyết định điện tử; chiến lược đa cấp mà không cần chăm sóc theo nhóm; chăm sóc theo nhóm dựa trên các bác sĩ để điều chỉnh thuốc; và chăm sóc theo nhóm dựa trên các bác sĩ không chuyên khoa.
Họ đã xem xét các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng kéo dài ít nhất 6 tháng, so sánh hiệu quả của các chiến lược này so với chăm sóc bình thường trong việc làm giảm huyết áp. Tổng cộng có 121 so sánh từ 100 bài báo với 55.920 bệnh nhân tăng huyết áp.
Các chiến lược đa cấp, đa thành phần đã chứng minh hiệu quả nhất trong việc giảm huyết áp tâm thu, bao gồm chăm sóc dựa trên các bác sĩ để điều chỉnh thuốc và các chiến lược đa cấp mà không cần bác sĩ.
Các chiến lược dành cho bệnh nhân như giáo dục sức khoẻ và theo dõi huyết áp tại nhà cũng hiệu quả, và khi kết hợp có thể là một cách biện pháp thay thế tốt cho việc kiểm soát huyết áp ở những nơi mà các chiến lược đa cấp không khả thi vì nguồn lực hạn chế – các nhà nghiên cứu cho biết.
Các chiến lược dành cho nhà cung cấp (đào tạo, kiểm tra và phản hồi, hỗ trợ quyết định điện tử) ít hiệu quả nhất. Xu hướng tương tự đối với việc giảm huyết áp tâm trương.
Bảng: Mức giảm huyết áp trung bình tùy theo chiến lược thực hiện
|
Chiến lược thực hiện |
Thay đổi trong huyết áp tâm thu (khoảng tin cậy 95%) (mm Hg) |
|
Chăm sóc theo nhóm dựa trên các bác sĩ không chuyên khoa |
–7.1 (–8.9 đến –5.2) |
|
Chăm sóc theo nhóm dựa trên các bác sĩ chuyên khoa |
–6.2 (–8.1 đến –4.2) |
|
Chiến lược đa cấp mà không cần chăm sóc theo nhóm |
–5.0 (–8.0 đến –2.0) |
|
Huấn luyện sức khoẻ |
–3.9 (–5.4 đến –2.3) |
|
Hệ thống hỗ trợ quyết định điện tử |
–3.7 (–5.2 đến –2.2) |
|
Giám sát huyết áp tại nhà |
–2.7 (–3.6 đến –1.7) |
|
Đào tạo nhà cung cấp |
–1.4 (–3.6 đến +0.7) |
|
Kiểm toán và phản hồi |
–0.8 (–2.1 đến +0.5) |
Hạn chế của phân tích này bao gồm dữ liệu thưa thớt từ các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình và số lượng thử nghiệm hạn chế đối với một số chiến lược thực hiện, chẳng hạn như đào tạo nhà cung cấp, cũng như thiên vị trong xuất bản có thể xảy ra.
Thời gian để có thể kiểm soát cho nhân viên văn phòng?
Các đồng tác giả của một bài xã luận cho rằng việc kiểm soát huyết áp đã không được cải thiện trong 40 năm qua, trong khi việc đo huyết áp và kê đơn nhiều thuốc không đáng tin cậy cho bệnh nhân dường như là một thách thức sự tuân thủ và có thể tạo ra một chủ nghĩa hư vô trong điều trị giữa bệnh nhân và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ.
Bác sĩ Liam Glynn (Đại học Limerick, Ireland) và Bác sĩ Richard McManus (Đại học Oxford, Anh quốc) cho rằng:
Phân tích mới này làm nổi bật sự vượt trội của việc chăm sóc không do bác sĩ chuyên khoa. Chúng ta cần tạo thuận lợi cho sự tham gia của các đồng nghiệp không chuyên khoa của chúng ta trong việc giúp chúng ta kiểm soát huyết áp của bệnh nhân, đặc biệt là vì những khuyến cáo gần đây nhất nhấn mạnh tầm quan trọng của phương pháp tiếp cận theo nhóm để chăm sóc cho tất cả những người trưởng thành bị tăng huyết áp. Tuy nhiên, để làm được điều này cần kiểm soát, huấn luyện thầy thuốc không chuyên khoa và xây dựng các phác đồ điều trị rõ ràng.
Trong bối cảnh việc chẩn đoán và tự theo dõi huyết áp được cải thiện, tổ chức thực hành tốt hơn, lấy việc chăm sóc theo nhóm làm tiêu chuẩn, và sự phát triển của kỹ thuật đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc, cuối cùng chúng ta có những công cụ để vượt qua thử thách của việc cải thiện kiểm soát huyết áp.
(NTTT – Dịch từ BP Control Best Achieved with Multipronged Approach. https://www.medscape.com/viewarticle/891094)
