Tóm tắt hướng dẫn năm 2024 của Hội Tim mạch Châu Âu về quản lý rung nhĩ được xây dựng với sự hợp tác của hiệp hội phẫu thuật tim mạch lồng ngực Châu Âu (EACTS) – P8

TS. PHẠM HỮU VĂN

(…)

8.1. Thực hiện chăm sóc thay đổi

Một cách tiếp cận đa ngành được ủng hộ để cải thiện việc triển khai AF-CARE động học (xem Hình 2); mặc dù có khả năng tốn nhiều nguồn lực, nhưng cách này được ưu tiên hơn các phương pháp đơn giản hơn hoặc mang tính cơ hội hơn. Ví dụ, trong một thử nghiệm thực tế (pragmatic) đối với 47 333 bệnh nhân AF được xác định thông qua các yêu cầu bồi thường bảo hiểm y tế, không có sự khác biệt nào trong việc bắt đầu OAC sau 1 năm ở những bệnh nhân được phân ngẫu nhiên vào một lần gửi thư duy nhất về giáo dục bệnh nhân và bác sĩ lâm sàng, so với những bệnh nhân trong nhóm chăm sóc thông thường.[713] Đối với việc phối hợp chăm sóc, có một vai trò cốt lõi dành cho các bác sĩ tim mạch, bác sĩ đa khoa, điều dưỡng chuyên khoa và dược sĩ.[714] Nếu cần và tùy thuộc vào nguồn lực tại địa phương, những người khác cũng có thể tham gia (bác sĩ phẫu thuật tim, bác sĩ vật lý trị liệu, bác sĩ thần kinh, bác sĩ tâm lý và các chuyên gia y tế liên quan khác). Người ta ủng hộ mạnh mẽ rằng một thành viên cốt cán trong nhóm sẽ phối hợp chăm sóc và các thành viên khác trong nhóm sẽ tham gia theo nhu cầu của từng bệnh nhân trong suốt quá trình AF của họ.

Một số mô hình tổ chức chăm sóc tích hợp cho AF đã được đánh giá, nhưng thành phần nào hữu ích nhất vẫn chưa rõ ràng. Một số mô hình bao gồm một nhóm đa ngành,[715,716] trong khi những mô hình khác do y tá chỉ đạo [79,122,124,717] hoặc bác sĩ tim mạch chỉ đạo.[79,122,124,717] Một số mô hình đã công bố sử dụng hệ thống hỗ trợ quyết định bằng máy tính hoặc các ứng dụng sức khỏe điện tử.[79,122,715,718] Đánh giá trong RCT đã chứng minh kết quả hỗn hợp do nhiều phương pháp được thử nghiệm và sự khác biệt trong chăm sóc khu vực. Một số nghiên cứu báo cáo những cải thiện đáng kể về việc tuân thủ chống đông máu, tử vong do tim mạch và nhập viện so với tiêu chuẩn chăm sóc. [121–123] Tuy nhiên, thử nghiệm RACE 4 (Chương trình chăm sóc mãn tính tích hợp tại Phòng khám AF chuyên khoa so với Chăm sóc thông thường ở bệnh nhân rung nhĩ), gồm 1375 bệnh nhân, đã không chứng minh được tính ưu việt của việc chăm sóc do điều dưỡng viên chỉ đạo so với việc chăm sóc thông thường.[79] Các nghiên cứu mới về các thành phần và mô hình tối ưu để cung cấp các phương pháp tiếp cận chăm sóc tích hợp trong thực hành thường quy vẫn đang được tiến hành (ACTRN 12616001109493, NC T03924739)

8.2. Cải thiện việc tuân thủ điều trị

Những tiến bộ trong việc chăm sóc bệnh nhân AF chỉ có thể có hiệu quả nếu có các công cụ phù hợp để hỗ trợ việc thực hiện phác đồ điều trị.[719] Một số yếu tố liên quan đến việc thực hiện chăm sóc tối ưu ở cấp độ: (i) từng bệnh nhân (văn hóa, suy giảm nhận thức và trạng thái tâm lý); (ii) phương pháp điều trị (tính phức tạp, tác dụng phụ, dùng nhiều loại thuốc, tác động đến cuộc sống hàng ngày và chi phí); (iii) hệ thống chăm sóc sức khỏe (tiếp cận điều trị và phương pháp tiếp cận đa ngành); và (iv) chuyên gia chăm sóc sức khỏe (kiến thức, nhận thức về các hướng dẫn, chuyên môn và kỹ năng giao tiếp). Một phương pháp tiếp cận hợp tác đối với việc chăm sóc bệnh nhân, dựa trên việc ra quyết định chung và các mục tiêu phù hợp với nhu cầu của từng bệnh nhân, là rất quan trọng trong việc thúc đẩy bệnh nhân tuân thủ liên tục phác đồ điều trị đã thỏa thuận. [720] Ngay cả khi việc điều trị có vẻ khả thi đối với từng cá nhân, bệnh nhân thường không được tiếp cận thông tin đáng tin cậy và cập nhật về rủi ro và lợi ích của các lựa chọn điều trị khác nhau và do đó không được trao quyền để tự quản lý. Có thể khuyến khích ý thức sở hữu thúc đẩy việc đạt được các mục tiêu chung thông qua việc sử dụng các chương trình giáo dục, trang web (như https://afibmatters.org), các công cụ dựa trên ứng dụng và các giao thức điều trị được thiết kế riêng có tính đến các yếu tố giới tính, dân tộc, kinh tế xã hội, môi trường và công việc. Ngoài ra, các công cụ thực tế (ví dụ: lịch trình, ứng dụng, tờ rơi, lời nhắc, hộp đựng thuốc) có thể giúp triển khai điều trị trong cuộc sống hàng ngày. [721,722] Việc các thành viên của nhóm đa ngành xem xét thường xuyên giúp phát triển một chế độ quản lý linh hoạt và có khả năng đáp ứng mà bệnh nhân sẽ thấy dễ tuân theo hơn.

8.3. Hình ảnh tim

TTE là một tài sản có giá trị trên tất cả bốn lĩnh vực AF-CARE khi có những thay đổi về tình trạng lâm sàng của từng bệnh nhân (Hình 13).[723–725] Các phát hiện chính cần xem xét từ siêu âm tim là bất kỳ bệnh tim cấu trúc nào (ví dụ như bệnh van tim hoặc phì đại thất trái), suy giảm chức năng thất trái (tâm thu và/hoặc tâm trương để phân loại phân nhóm suy tim), giãn nhĩ trái và rối loạn chức năng tim phải.[59,67,726] Để chống lại tình trạng bất thường khi bị AF, việc đo các chu kỳ tim theo hai khoảng RR tương tự có thể cải thiện giá trị của các thông số so với việc tính trung bình tuần tự các chu kỳ tim. [723,727] Có thể cần TTE tương phản hoặc các phương thức hình ảnh thay thế khi chất lượng hình ảnh kém và cần định lượng chức năng tâm thu thất trái để đưa ra quyết định về kiểm soát nhịp tim hoặc tần số. Các kỹ thuật hình ảnh tim khác, chẳng hạn như cộng hưởng từ tim (CMR), CT, TOE và hình ảnh hạt nhân có thể có giá trị khi: (i) chất lượng TTE không tối ưu cho mục đích chẩn đoán; (ii) cần thông tin bổ sung về cấu trúc, nền tảng hoặc chức năng; và (iii) để hỗ trợ các quyết định về các thủ thuật can thiệp (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Hình S1).[59,724,725,728] Cũng như TTE, các loại hình ảnh tim khác có thể trở nên thách thức trong bối cảnh AF không đều hoặc tần số tim nhanh, đòi hỏi phải sửa đổi kỹ thuật cụ thể khi thu thập các chuỗi có cổng ECG.[729–731]

8.4. Các biện pháp kết quả do bệnh nhân báo cáo

Bệnh nhân AF có chất lượng cuộc sống thấp hơn so với dân số nói chung.[732] Cải thiện chất lượng cuộc sống và tình trạng chức năng nên đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và đánh giá lại các quyết định điều trị (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S26). [36] Các biện pháp kết quả do bệnh nhân báo cáo có giá trị để đo lường chất lượng cuộc sống, tình trạng chức năng, các triệu chứng và gánh nặng điều trị cho bệnh nhân AF theo thời gian. [55,733–735] Các biện pháp kết quả do bệnh nhân báo cáo đang đóng vai trò ngày càng tăng trong các thử nghiệm lâm sàng để đánh giá thành công của điều trị; tuy nhiên, chúng vẫn chưa được sử dụng hết.[736,737] Chúng có thể được chia thành các công cụ chung hoặc cụ thể cho từng bệnh, trong đó công cụ sau giúp cung cấp thông tin chi tiết về các tác động liên quan đến AF. [738] Tuy nhiên, tình trạng đa bệnh vẫn có thể làm nhiễu độ nhạy của tất cả các PROM, ảnh hưởng đến mối liên quan với các số liệu đã thiết lập khác về hiệu suất điều trị như class triệu chứng mEHRA và natriuretic peptide.[48] Các nghiên cứu can thiệp đã chứng minh mối liên quan giữa việc cải thiện điểm PROM và giảm gánh nặng và triệu chứng AF. [48,738] Các bảng câu hỏi cụ thể về rung nhĩ bao gồm AF 6 (AF6),[739] Ảnh hưởng của rung nhĩ đến chất lượng cuộc sống (AFEQT),[740] Bản câu hỏi về chất lượng cuộc sống do rung nhĩ (AFQLQ),  [741] Chất lượng cuộc sống do rung nhĩ (AF-QoL), [742] và Chất lượng cuộc sống trong rung nhĩ (QLAF). [743] Các đặc tính đo lường của hầu hết các công cụ này đều thiếu sự xác thực đầy đủ. [49] Nhóm làm việc của Liên đoàn quốc tế về đo lường kết quả sức khỏe (ICHOM) khuyến cáo sử dụng AFEQT PROM hoặc một bảng câu hỏi về triệu chứng được gọi là Thang đo mức độ nghiêm trọng của rung nhĩ (AFSS) để đo khả năng chịu đựng khi gắng sức và tác động của các triệu chứng trong AF. [744] Thông qua việc sử dụng rộng rãi hơn các biện pháp đo lường kinh nghiệm của bệnh nhân, có một cơ hội ở cấp độ tổ chức để cải thiện chất lượng chăm sóc dành cho bệnh nhân mắc AF. [49–55]

Bảng khuyến cáo 23 — Các khuyến cáo để cải thiện trải nghiệm của bệnh nhân (xem thêm Bảng bằng chứng 23)

AF: rung nhĩ.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng.

Hình 13. Sự liên quan của siêu âm tim trong con đường AF-CARE.

AF: rung nhĩ; AF-CARE: A: rung nhĩ—[C] Quản lý bệnh đi kèm và yếu tố nguy cơ, [A] Tránh đột quỵ và huyết khối tắc mạch, [R] Giảm các triệu chứng bằng cách kiểm soát nhịp tim và tần số, [E] Đánh giá và đánh giá lại động học; CHA2DS2-VA: suy tim sung huyết, tăng huyết áp, tuổi ≥75 (2 điểm), đái tháo đường, đột quỵ/thiếu máu cục bộ thoáng qua/huyết khối tắc mạch động mạch trước đó (2 điểm), bệnh mạch máu, tuổi 65–74; LAA: tiểu nhĩ; LV, thất trái.

9. Con đường AF-CARE trong các bối cảnh lâm sàng cụ thể

Các phần sau đây trình bày chi tiết các bối cảnh lâm sàng cụ thể cách tiếp cận AF-CARE có thể khác nhau. Trừ khi được thảo luận đặc biệt, các biện pháp để [C] quản lý bệnh đi kèm và yếu tố nguy cơ, [A] tránh đột quỵ và huyết khối tắc mạch, [R] kiểm soát tần số và nhịp tim, và [E] đánh giá và đánh giá lại động lực nên tuân theo các con đường tiêu chuẩn được giới thiệu trong Phần 4

9.1. AF-CARE ở các bệnh nhân không ổn định

Bệnh nhân không ổn định với AF gồm những người có tình trạng huyết động không ổn định do rồi loạn nhịp tim hoặc tình trạng tim cấp tính, và những bệnh nhân bị bệnh nặng phát triển AF (nhiễm trùng huyết, chấn thương, phẫu thuật và đặc biệt là phẫu thuật liên quan đến ung thư). Các tình trạng như nhiễm trùng huyết, kích thích quá mức adrenergic và rối loạn điện giải góp phần gây khởi phát và tái phát AF ở những bệnh nhân này. Nhịp xoang tự phục hồi đã được báo cáo ở 83% trong vòng 48 giờ đầu tiên sau khi điều trị thích hợp nguyên nhân cơ bản. [551,745]

Chuyển nhịp bằng điện khẩm cấp vẫn được coi là phương pháp điều trị lựa chọn đầu tiên nếu nhịp xoang được cho là có lợi, mặc dù hạn chế là có tỷ lệ tái phát ngay lập tức cao.[746] Amiodarone là lựa chọn thứ hai vì tác dụng chậm của nó; tuy nhiên, nó có thể là một giải pháp thay thế phù hợp trong bối cảnh cấp tính.[747,748] Trong một nghiên cứu theo dõi đa trung tâm được thực hiện tại Vương quốc Anh và Hoa Kỳ, amiodarone và thuốc chẹn beta có hiệu quả tương tự nhau trong việc kiểm soát nhịp tim ở những bệnh nhân chăm sóc đặc biệt và vượt trội hơn thuốc chẹn kênh canxi và digoxin. [749] Thuốc chẹn beta tác dụng cực ngắn và có tính chọn lọc cao landiolol có thể kiểm soát an toàn AF nhanh ở những bệnh nhân có phân suất tống máu thấp và suy tim mất bù cấp tính, với tác động hạn chế đến khả năng co bóp cơ tim hoặc huyết áp. [477,750,751]

9.2. AF-CARE trong hội chứng mạch vành cấp

Tỷ lệ AF trong hội chứng vành cấp (ACS) dao động từ 2% đến 23%.[752] Nguy cơ AF mới khởi phát tăng 60%–77% ở những bệnh nhân bị MI, [753] và AF có thể liên quan đến tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim ST chênh lên (STEMI) hoặc ACS không phải STEMI. [754] Nhìn chung, 10%–15% bệnh nhân AF trải qua can thiệp qua da (PCI) để điều trị CAD. [755] Ngoài ra, AF là tác nhân gây nhồi máu cơ tim type 2 phổ biến. [756] Các nghiên cứu quan sát cho thấy những bệnh nhân mắc cả ACS và AF ít có khả năng được điều trị chống huyết khối thích hợp [757] và có nhiều khả năng gặp phải các kết quả bất lợi. [758] Quản lý quanh thủ thuật cho bệnh nhân bị ACS hoặc hội chứng vành mạn tính (CCS) được nêu chi tiết trong Hướng dẫn ESC năm 2023 về quản lý hội chứng vành cấp và Hướng dẫn ESC năm 2024 về quản lý hội chứng vành mạn tính. [759,760]

Sự kết hợp AF với ACS là lĩnh vực mà việc sử dụng nhiều loại thuốc chống huyết khối thường được chỉ định nhất, bao gồm thuốc chống tiểu cầu cộng với OAC (Hình 14) (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S27). Có một xu hướng chung là giảm thời gian dùng DAPT để giảm chảy máu; tuy nhiên, điều này có thể làm tăng các biến cố thiếu máu cục bộ và huyết khối stent. [761,762] Ở ACS, có nguy cơ cao bị huyết khối xơ vữa động mạch chủ yếu do tiểu cầu và do đó là các biến cố thiếu máu cục bộ động mạch vành. Các hội chứng vành cấp được điều trị bằng PCI cần dùng DAPT để cải thiện tiên lượng ngắn hạn và dài hạn. Do đó, phác đồ chống huyết khối ba thuốc quanh thủ thuật bao gồm OAC, aspirin và thuốc ức chế P2Y12 nên là chiến lược mặc định cho hầu hết bệnh nhân. Các biến cố huyết khối lớn so với nguy cơ chảy máu lớn cần được cân bằng khi kê đơn liệu pháp chống tiểu cầu và OAC sau giai đoạn cấp tính và/hoặc sau PCI. Sự kết hợp của OAC (tốt nhất là DOAC) và thuốc ức chế P2Y12 dẫn đến ít chảy máu lớn hơn liệu pháp ba thuốc bao gồm aspirin. Clopidogrel là thuốc ức chế P2Y12 được ưu tiên, vì bằng chứng về ticagrelor và prasugrel ít rõ ràng hơn với nguy cơ chảy máu cao hơn. [763–769] Các thử nghiệm đang diễn ra sẽ bổ sung thêm kiến ​​thức của chúng ta về việc kết hợp an toàn DOAC với thuốc chống tiểu cầu (NCT04981041, NCT04436978). Khi sử dụng VKA với thuốc chống tiểu cầu, có ý kiến ​​đồng thuận là sử dụng phạm vi INR từ 2,0–2,5 để giảm nguy cơ chảy máu quá mức.

Liệu pháp ba thuốc ngắn hạn (≤1 tuần) được khuyến cáo cho tất cả bệnh nhân không bị tiểu đường sau ACS hoặc PCI. Trong các phân tích gộp của RCT, việc không dùng aspirin ở những bệnh nhân bị ACS đang trải qua PCI có khả năng gây ra tỷ lệ huyết khối do thiếu máu cục bộ/stent cao hơn, mà không ảnh hưởng đến đột quỵ mới mắc.[761,762,770–772] Không có thử nghiệm nào được cung cấp năng lượng cho các biến cố thiếu máu cục bộ. Tất cả bệnh nhân trong AUGUSTUS (một thử nghiệm lâm sàng có đối chứng ngẫu nhiên, giai thừa 2 × 2, nhãn mở để đánh giá tính an toàn của apixaban so với thuốc đối kháng vitamin k và aspirin so với giả dược aspirin ở những bệnh nhân bị AF và ACS hoặc PCI) được dùng aspirin cộng với thuốc ức chế P2Y12 trong thời gian trung bình là 6 ngày.[773] Vào cuối thử nghiệm, apixaban và thuốc ức chế P2Y12 không có aspirin là phác đồ điều trị tối ưu cho hầu hết bệnh nhân AF và ACS và/hoặc PCI, bất kể nguy cơ chảy máu và đột quỵ ban đầu của bệnh nhân.[774,775]

Nên cân nhắc liệu pháp ba thuốc kéo dài đến 1 tháng sau ACS/PCI ở những bệnh nhân có nguy cơ thiếu máu cục bộ cao, ví dụ như STEMI, huyết khối stent trước đó, các thủ thuật vành phức tạp và tình trạng tim không ổn định kéo dài, mặc dù những bệnh nhân này chưa được đại diện đầy đủ trong các RCT hiện có. [776] Ở những bệnh nhân AF bị ACS hoặc CCS và đái tháo đường đang được đặt stent động mạch vành, liệu pháp ba thuốc kéo dài với aspirin liều thấp, clopidogrel và OAC lên đến 3 tháng có thể có lợi nếu nguy cơ huyết khối lớn hơn nguy cơ chảy máu ở từng bệnh nhân.

Bằng chứng về ACS được điều trị mà không tái thông mạch còn hạn chế. Sáu đến 12 tháng dùng một thuốc chống tiểu cầu đơn lẻ thêm vào DOAC dài hạn thường là đủ và có thể giảm thiểu nguy cơ chảy máu.[760,764,774] Mặc dù không có so sánh trực tiếp giữa aspirin và clopidogrel, các nghiên cứu thường sử dụng clopidogrel. Ở những bệnh nhân có CCS ổn định trong hơn 12 tháng, liệu pháp duy nhất bằng DOAC là đủ và không cần liệu pháp chống tiểu cầu bổ sung

. [353] Ở những bệnh nhân có nguy cơ chảy máu đường tiêu hóa tiềm ẩn, việc sử dụng thuốc ức chế bơm proton là hợp lý trong quá trình điều trị chống huyết khối kết hợp, mặc dù bằng chứng ở bệnh nhân AF còn hạn chế. [437,777–779] Bệnh nhân mắc nhiều bệnh lý với ACS hoặc CCS cần đánh giá cẩn thận nguy cơ thiếu máu cục bộ và quản lý các yếu tố nguy cơ chảy máu có thể thay đổi, với quá trình đánh giá toàn diện để điều chỉnh liệu pháp chống huyết khối cho từng cá thể.

Bảng khuyến cáo 24 — Khuyến cáo cho bệnh nhân mắc hội chứng vành cấp hoặc đang trải qua can thiệp qua da (xem thêm Bảng bằng chứng 24)

ACS: hội chứng vành cấp; AF: rung nhĩ; DOAC: thuốc chống đông đường uống trực tiếp; INR: tỷ lệ prothrombin chuẩn hóa quốc tế; PCI: can thiệp qua da; TTR: thời gian ^{trong phạm vi điều trị; VKA:} thuốc đối kháng vitamin K.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng.

Hình 14. Liệu pháp chống huyết khối ở bệnh nhân AF và hội chứng mạch vành cấp hoặc mạn tính.

ACS: hội chứng mạch vành cấp; CCS: hội chứng mạch vành mạn tính; DOAC: thuốc chống đông đường uống trực tiếp; INR: tỷ lệ prothrombin chuẩn hóa quốc tế; OAC: thuốc chống đông đường uống; P2Y12i: thuốc chống tiểu cầu ức chế thụ thể P2Y12 (clopidogrel, prasugrel, ticagrelor); PCI: can thiệp qua da; TTR: thời gian trong phạm vi điều trị; VKA: thuốc đối kháng vitamin K. Sơ đồ áp dụng cho những bệnh nhân có chỉ định điều trị chống đông đường uống. a. Cần sử dụng liều chuẩn đầy đủ của DOAC trừ khi bệnh nhân đáp ứng các tiêu chí giảm liều (Bảng 11). Khi sử dụng rivaroxaban hoặc dabigatran làm DOAC và lo ngại về nguy cơ chảy máu chiếm ưu thế hơn huyết khối stent hoặc đột quỵ do thiếu máu cục bộ, nên cân nhắc giảm liều (lần lượt là 15 mg và 110 mg; Nhóm IIa). b. Ở những bệnh nhân bị đái tháo đường đang được đặt stent động mạch vành, việc kéo dài liệu pháp chống huyết khối ba thuốc trong tối đa 3 tháng có thể có giá trị nếu nguy cơ huyết khối lớn hơn nguy cơ chảy máu.

9.3. AF-CARE trong bệnh mạch máu

Bệnh động mạch ngoại biên (PAD) thường gặp ở những bệnh nhân bị AF, dao động từ 6,7% đến 14% bệnh nhân. [783,784] PAD biểu hiện có liên quan đến AF mới mắc. [785] PAD dự đoán tỷ lệ tử vong cao hơn ở những bệnh nhân bị AF và là yếu tố dự báo độc lập về đột quỵ ở những bệnh nhân không dùng OAC. [783,786] Những bệnh nhân bị bệnh động mạch chi dưới và AF cũng có tỷ lệ tử vong chung cao hơn và nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn. [784,787,788] Cơ sở dữ liệu y tế công cộng của >40.000 bệnh nhân nhập viện vì PAD hoặc thiếu máu cục bộ chi nghiêm trọng cho thấy AF là yếu tố dự báo độc lập về tỷ lệ tử vong (HR, 1,46; 95% CI, 1,39–1,52) và đột quỵ do thiếu máu cục bộ (HR, 1,63; 95% CI, 1,44–1,85) so với nhóm đối chứng phù hợp với khuynh hướng. [784] Tương tự như vậy, ở những bệnh nhân trải qua phẫu thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh hoặc đặt stent, sự hiện diện của AF có liên quan đến tỷ lệ tử vong cao hơn (OR, 1,59; 95% CI, 1,11–2,26). [789]

Chống đông máu đơn thuần thường là đủ trong giai đoạn bệnh mãn tính, với DOAC là tác nhân được ưu tiên mặc dù một phân tích RCT cho thấy nguy cơ chảy máu cao hơn so với warfarin. [790] Trong trường hợp tái thông mạch máu nội mạch gần đây, nên cân nhắc thời gian kết hợp với liệu pháp chống tiểu cầu đơn lẻ, cân nhắc nguy cơ chảy máu và huyết khối và giữ thời gian điều trị chống huyết khối kết hợp càng ngắn càng tốt (dao động từ 1 tháng đối với ngoại vi [791] và 90 ngày đối với các thủ thuật can thiệp thần kinh). [792]

9.4. AF-CARE trong đột quỵ cấp tính hoặc xuất huyết nội sọ

9.4.1. Quản lý đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính

Quản lý đột quỵ cấp tính ở bệnh nhân AF nằm ngoài phạm vi của các hướng dẫn này. Ở những bệnh nhân AF bị đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính trong khi dùng OAC, liệu pháp cấp tính phụ thuộc vào phác đồ điều trị và cường độ của OAC. Việc quản lý nên được phối hợp do một nhóm bác sĩ thần kinh chuyên khoa theo các hướng dẫn có liên quan. [793]

9.4.2. Hướng dẫn hoặc hướng dẫn lại thuốc chống đông sau đột quỵ thiếu máu cục bộ

Thời điểm tối ưu để dùng OAC ở những bệnh nhân bị đột quỵ tắc mạch do tim cấp tính và AF vẫn chưa rõ ràng. Các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên không thể cung cấp bất kỳ bằng chứng nào để hỗ trợ việc dùng thuốc chống đông hoặc heparin ở những bệnh nhân bị đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính trong vòng 48 giờ kể từ khi đột quỵ khởi phát. Điều này cho thấy nên dùng aspirin liều thấp cho tất cả bệnh nhân trong khoảng thời gian này. [794]

Hai thử nghiệm đã xem xét việc sử dụng liệu pháp DOAC sớm sau đột quỵ, không có sự khác biệt về kết quả lâm sàng so với kê đơn DOAC muộn. Thử nghiệm ELAN (Early versus Late initiation of direct oral Anticoagulants in post-ischaemic stroke patients with atrial fibrillatioN: Khởi đầu sớm so với muộn thuốc chống đông đường uống trực tiếp ở bệnh nhân đột quỵ sau thiếu máu cục bộ có rung nhĩ) đã phân nhóm ngẫu nhiên 2013 bệnh nhân bị đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính và AF để sử dụng DOAC sớm nhãn mở (<48 giờ sau đột quỵ nhẹ/trung bình; ngày 6–7 sau đột quỵ lớn) so với kê đơn DOAC muộn hơn (ngày 3–4 sau đột quỵ nhẹ; ngày 6–7 sau đột quỵ vừa; ngày 12–14 sau đột quỵ lớn). Không có sự khác biệt đáng kể về kết quả huyết khối tắc mạch, chảy máu và tử vong do mạch máu sau 30 ngày (Nguy cơ chênh lệch sớm so với muộn, −1,18%; 95% CI, −2,84 đến 0,47). [795] Thử nghiệm TIMING (Timing of Oral Anticoagulant Therapy in Acute Ischemic Stroke With Atrial Fibrillation: Thời điểm điều trị thuốc chống đông đường uống trong đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính có rung nhĩ), một thử nghiệm tiêu chỉ được mù, nhắn mở trên cơ sở đăng ký, không thua kém hơn ngẫu nhiên ở 888 bệnh nhân trong vòng 72 giờ sau khi đột quỵ thiếu máu cục bộ đến thời điểm bắt đầu DOAC sớm (≤4 ngày) hoặc muộn (5–10 ngày). Việc sử dụng DOAC sớm không kém hơn so với chiến lược trì hoãn đối với biến cố huyết khối tắc mạch, chảy máu và tử vong do mọi nguyên nhân sau 90 ngày (chênh lệch nguy cơ, -1,79%; 95% CI, -5,31% đến 1,74%). [796] Hai thử nghiệm đang diễn ra sẽ cung cấp thêm hướng dẫn về thời điểm thích hợp nhất để điều trị DOAC sau đột quỵ thiếu máu cục bộ (NCT03759938, NCT03021928)

9.4.3. Giới thiệu hoặc tái giới thiệu thuốc chống đông máu sau đột quỵ xuất huyết

Hiện tại không có đủ bằng chứng để khuyến nghị liệu OAC có nên được bắt đầu hay bắt đầu lại sau ICH để bảo vệ chống lại nguy cơ cao bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở những bệnh nhân này (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S28). Dữ liệu từ hai thử nghiệm thí điểm có sẵn. Thử nghiệm APACHE-AF (Apixaban sau khi xuất huyết não liên quan đến thuốc chống đông máu ở những bệnh nhân bị rung nhĩ) là một thử nghiệm nhãn mở, ngẫu nhiên, có triển vọng với đánh giá điểm cuối được che giấu; 101 bệnh nhân sống sót sau 7–90 ngày sau ICH liên quan đến thuốc chống đông máu được phân ngẫu nhiên vào nhóm dùng apixaban hoặc không dùng OAC. Trong thời gian theo dõi trung bình 1,9 năm (222 người-năm), không có sự khác biệt nào về đột quỵ không tử vong hoặc tử vong do mạch máu, với tỷ lệ biến cố hàng năm là 12,6% khi dùng apixaban và 11,9% khi không dùng OAC (HR điều chỉnh, 1,05; 95% CI, 0,48–2,31; P = 0,90).797 SoSTART (Thử nghiệm ngẫu nhiên về thuốc chống đông Start hoặc STop) là RCT nhãn mở trên 203 bệnh nhân bị AF sau khi xuất huyết não tự phát có triệu chứng. Bắt đầu dùng OAC không kém hơn so với việc tránh dùng OAC dài hạn (≥1 năm), với tỷ lệ tái phát ICH ở 8/101 (8%) so với 4/102 (4%) bệnh nhân (HR điều chỉnh, 2,42; 95% CI, 0,72–8,09). Tỷ lệ tử vong xảy ra ở 22/101 (22%) bệnh nhân trong nhóm OAC so với 11/102 (11%) bệnh nhân không dùng OAC. [798]

Cho đến khi các thử nghiệm bổ sung báo cáo về thách thức lâm sàng của thuốc chống đông sau ICH (NCT03950076, NCT03996772), nên áp dụng phương pháp tiếp cận đa ngành được cá nhân hóa do nhóm chuyên gia thần kinh học dẫn đầu.

9.5. AF-CARE cho AF do tác nhân kích thích

AF do tác nhân kích thích được định nghĩa là AF mới trong mối liên hệ trực tiếp của một yếu tố thúc đẩy và có khả năng hồi phục. Còn được gọi là AF ‘thứ cấp’, nhóm đặc nhiệm này thích thuật ngữ do tác nhân kích thích vì hầu như luôn có các yếu tố tiềm ẩn ở từng bệnh nhân có thể được hưởng lợi từ việc xem xét đầy đủ con đường AF-CARE. Tác nhân thúc đẩy phổ biến nhất làm lộ ra xu hướng AF là nhiễm trùng huyết cấp tính, trong đó tỷ lệ mắc AF nằm trong khoảng từ 9% đến 20% và có liên quan đến tiên lượng xấu hơn. [11–14] Mức độ viêm tương quan với tỷ lệ mắc AF, [799] điều này có thể giải thích một phần sự thay đổi rộng rãi giữa các nghiên cứu về tỷ lệ mắc cũng như tái phát AF. Dữ liệu dài hạn cho thấy AF do nhiễm trùng huyết tái phát sau khi xuất viện ở khoảng một phần ba đến một nửa số bệnh nhân.[12,800–807] Ngoài các tác nhân cấp tính khác có thể là nguyên nhân (như rượu [808,809] và sử dụng ma túy bất hợp pháp [810], nhiều tình trạng cũng liên quan đến tình trạng viêm mãn tính dẫn đến các kích thích bán cấp đối với AF (Bảng 14). Tác nhân cụ thể của một quy trình phẫu thuật được thảo luận trong Phần 9.6.

Sau khi đáp ứng các tiêu chuẩn chẩn đoán AF (xem Mục 3.2), việc quản lý AF do yếu tố kích hoạt được khuyến cáo tuân theo các nguyên tắc AF-CARE, với việc cân nhắc quan trọng các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn và các bệnh đi kèm. Dựa trên dữ liệu hồi cứu và quan sát, bệnh nhân bị AF và AF do yếu tố kích hoạt có vẻ mang cùng nguy cơ huyết khối tắc mạch như bệnh nhân bị AF nguyên phát. [811,812] Trong giai đoạn cấp tính của nhiễm trùng huyết, bệnh nhân cho thấy hồ sơ nguy cơ-lợi ích không rõ ràng với liệu pháp chống đông máu. [813,814] Các nghiên cứu triển vọng về thuốc chống đông máu ở những bệnh nhân bị các cơn AF do yếu tố kích hoạt vẫn còn thiếu. [802,812,815] Thừa nhận rằng không có RCT nào có sẵn cụ thể trong nhóm dân số này để đánh giá AF do yếu tố kích hoạt, nên cân nhắc liệu pháp OAC dài hạn ở những bệnh nhân phù hợp bị AF do yếu tố kích hoạt có nguy cơ huyết khối tắc mạch cao, bắt đầu dùng OAC sau khi yếu tố kích hoạt cấp tính đã được điều chỉnh và cân nhắc lợi ích lâm sàng ròng dự kiến ​​và sở thích của bệnh nhân đã được thông báo. Cũng như với bất kỳ quyết định nào về OAC, không phải tất cả bệnh nhân đều phù hợp với OAC, tùy thuộc vào các chống chỉ định tương đối và tuyệt đối và nguy cơ chảy máu lớn. Cách tiếp cận để kiểm soát nhịp tim và tỷ lệ sẽ phụ thuộc vào sự tái phát AF sau đó hoặc bất kỳ triệu chứng liên quan nào, và việc đánh giá lại nên được cá nhân hóa để tính đến tỷ lệ tái phát AF thường cao.

Bảng 14. Các tình trạng không liên quan đến tim có liên quan đến AF do kích hoạt

Bảng khuyến cáo 25 – Khuyến cáo cho AF do kích hoạt (xem thêm Bảng bằng chứng 25)

AF, rung nhĩ.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng

9.6. AF-CARE ở bệnh nhân sau phẫu thuật

AF quanh phẫu thuật mô tả sự khởi phát của loạn nhịp tim trong quá trình can thiệp đang diễn ra. AF sau phẫu thuật (POAF), được định nghĩa là AF mới khởi phát trong giai đoạn hậu phẫu ngay sau phẫu thuật, là một biến chứng thường gặp có tác động lâm sàng xảy ra ở 30%–50% bệnh nhân trải qua phẫu thuật tim [816–818] và ở 5%–30% bệnh nhân trải qua phẫu thuật không phải tim. Những thay đổi trong và sau phẫu thuật và các tác nhân kích hoạt AF cụ thể (gồm các biến chứng quanh phẫu thuật) và các yếu tố nguy cơ và bệnh đi kèm liên quan đến AF từ trước làm tăng nguy cơ mắc POAF.[819] Mặc dù các đợt POAF có thể tự chấm dứt, POAF có liên quan đến việc tăng 4–5 lần AF tái phát trong 5 năm tiếp theo [820,821] và là một yếu tố nguy cơ gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim và tử vong. [822–827] Các tác dụng phụ khác liên quan đến POAF bao gồm mất ổn định huyết động, thời gian nằm viện kéo dài, nhiễm trùng, biến chứng thận, chảy máu, tăng tử vong trong bệnh viện và chi phí chăm sóc sức khỏe cao hơn. [828–830]

Mặc dù nhiều chiến lược để ngăn ngừa POAF bằng điều trị trước hoặc điều trị bằng thuốc cấp tính đã được mô tả, nhưng vẫn thiếu bằng chứng từ các RCT lớn. Sử dụng propranolol hoặc carvedilol cộng với N-acetyl cysteine ​​trước phẫu thuật trong phẫu thuật tim và không phải tim có liên quan đến việc giảm tỷ lệ mắc POAF, [831–834] nhưng không phải là các biến cố bất lợi lớn. [835] Một đánh giá tổng quan về 89 RCT từ 23 phân tích tổng hợp (19.211 bệnh nhân, nhưng không nhất thiết là AF) cho thấy thuốc chẹn beta không có lợi ích trong phẫu thuật tim đối với tử vong, MI hoặc đột quỵ. Trong phẫu thuật không phải tim, thuốc chẹn beta có liên quan đến việc giảm tỷ lệ MI sau phẫu thuật (phạm vi RR, 0,08–0,92), nhưng tỷ lệ tử vong cao hơn (phạm vi RR, 1,03–1,31) và tăng nguy cơ đột quỵ (phạm vi RR, 1,33–7,72). [836] Phòng ngừa AF quanh phẫu thuật cũng có thể đạt được bằng amiodarone. Trong phân tích tổng hợp, amiodarone (uống hoặc tiêm tĩnh mạch [i.v.]) và thuốc chẹn beta có hiệu quả như nhau trong việc giảm AF sau phẫu thuật, [837] nhưng sự kết hợp của chúng tốt hơn thuốc chẹn beta đơn độc. [838] Liều tích lũy amiodarone thấp hơn (<3000 mg trong giai đoạn nạp) có thể có hiệu quả, với ít tác dụng phụ hơn. [837,839,840] Nên tránh ngừng thuốc chẹn beta do tăng nguy cơ POAF. [841] Các chiến lược điều trị khác (steroid, magiê, sotalol, tạo nhịp (hai) nhĩ và tiêm botulium vào lớp mỡ ngoài màng ngoài tim) thiếu bằng chứng khoa học về việc ngăn ngừa AF quanh phẫu thuật. [842,843] Mổ màng ngoài tim sau phẫu thuật, do giảm tràn dịch màng ngoài tim sau phẫu thuật, cho thấy giảm đáng kể POAF ở những bệnh nhân trải qua phẫu thuật tim (OR, 0,44; 95% CI, 0,27–0,70; P = 0,0005). [844–846] Ở 3209 bệnh nhân trải qua phẫu thuật ngực không phải tim, colchicine không dẫn đến bất kỳ giảm đáng kể nào về AF so với giả dược (HR, 0,85; 95% CI, 0,65–1,10; P = 0,22). [847]

Bằng chứng về việc phòng ngừa đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở POAF bằng OAC còn hạn chế. [822,827] Liệu pháp chống đông đường uống có liên quan đến nguy cơ chảy máu cao ngay sau phẫu thuật tim hoặc các can thiệp lớn không liên quan đến tim. [827] Ngược lại, các phân tích tổng hợp của các nghiên cứu theo dõi quan sát cho thấy tác động bảo vệ có thể có của OAC ở POAF đối với tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân [848] và nguy cơ thấp hơn về các biến cố huyết khối tắc mạch sau phẫu thuật tim, kèm theo tỷ lệ chảy máu cao hơn. [849] Lực lượng đặc nhiệm này khuyến cao điều trị AF sau phẫu thuật theo con đường AF-CARE như đã thảo luận đối với AF do tác nhân kích hoạt (với con đường [R] giống như đối với AF được chẩn đoán lần đầu). Các RCT đang diễn ra trong phẫu thuật tim (NCT04045665) và phẫu thuật không liên quan đến tim (NCT03968393) sẽ cung cấp thông tin về việc sử dụng OAC dài hạn tối ưu ở những bệnh nhân POAF. Trong khi chờ đợi kết quả của các thử nghiệm này, lực lượng đặc nhiệm này khuyến cáo sau khi nguy cơ chảy máu cấp tính đã ổn định, nên cân nhắc sử dụng OAC dài hạn ở những bệnh nhân mắc POAF theo các yếu tố nguy cơ huyết khối tắc mạch của họ.

Bảng khuyến cáo 26 — Khuyến cáo cho việc quản lý AF sau phẫu thuật (xem thêm Bằng chứng Bảng 26)

AF, rung nhĩ.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng

9.7. AF-CARE trong đột quỵ do tắc mạch nguồn gốc không xác định

Thuật ngữ ‘đột quỵ do tắc mạch không xác định nguồn gốc’ (embolic stroke of undetermined source’: ESUS) được đưa ra để xác định các cơn đột quỵ không phải do tắc mạch mà cơ chế có khả năng là tắc mạch, nhưng nguồn gốc vẫn chưa được xác định. [856] Lưu ý, những bệnh nhân này có nguy cơ đột quỵ tái phát là 4%–5% mỗi năm. [856] Các nguồn tắc mạch chính liên quan đến ESUS là AF ẩn (concealed), bệnh cơ tim nhĩ, bệnh thất trái, mảng xơ vữa động mạch, lỗ thông bầu dục (PFO), bệnh van tim và ung thư. Bệnh cơ tim nhĩ và bệnh thất trái là những nguyên nhân phổ biến nhất. [856] AF được báo cáo là cơ chế cơ bản ở 30% bệnh nhân ESUS. [857–859] Việc phát hiện AF ở bệnh nhân ESUS tăng lên khi theo dõi tim lâu hơn (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S29). [857,860–864] Điều này cũng đúng trong suốt thời gian theo dõi tim cấy, với khả năng phát hiện AF dao động từ 2% trong 1 tuần đến hơn 20% trong 3 năm. [865] Ở những bệnh nhân mắc ESUS, các yếu tố liên quan đến việc phát hiện AF tăng lên là tuổi tác tăng lên, [866,867] phì đại nhĩ trái, [866] vị trí vỏ não của đột quỵ, [868] bệnh mạch máu lớn hoặc nhỏ, [863] số các nhắt bóp nhĩ sớm tăng lên trong 24 giờ, [868] nhịp tim không đều, [859] và điểm phân tầng nguy cơ (như CHA2DS2-VA, [869] Brown ESUS-AF, [870] HAVOC, [871] và C2HEST872). Lực lượng đặc nhiệm này khuyến cáo theo dõi kéo dài tùy thuộc vào sự hiện diện của các dấu hiệu nguy cơ đã đề cập ở trên. [865,873,874]

Bằng chứng hiện có, gồm hai RCT đã hoàn thành và một RCT đã dừng lại vì vô ích, không ủng hộ việc sử dụng DOAC so với aspirin ở những bệnh nhân mắc ESUS cấp tính không có AF được ghi nhận. [875–877] Các thử nghiệm đang diễn ra sẽ cung cấp hướng dẫn thêm (NCT05134454, NCT05293080, NCT04371055)

Bảng khuyến cáo 27 — Khuyến cáo cho bệnh nhân bị đột quỵ do tắc mạch không rõ nguồn gốc (xem thêm Bảng bằng chứng 27)

AF: rung nhĩ; ESUS (embolic stroke of undetermined source): đột quỵ do tắc mạch không xác định được nguồn gốc.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng.

9.8. AF-CARE trong quá trình thai nghén

Rung nhĩ là một trong những loạn nhịp tim phổ biến nhất trong thai kỳ, với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng do tuổi sản phụ cao hơn và thay đổi lối sống, và vì nhiều phụ nữ mắc bệnh tim bẩm sinh sống sót đến tuổi sinh sản. [878–881] Dẫn truyền nhĩ thất nhanh trong AF có thể gây ra hậu quả huyết động nghiêm trọng cho mẹ và thai nhi. AF trong thai kỳ có liên quan đến nguy cơ tử vong tăng cao. [882] Một phương pháp tiếp cận đa ngành là điều cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng cho mẹ và thai nhi, tập hợp các bác sĩ phụ khoa, bác sĩ sơ sinh, bác sĩ gây mê và bác sĩ tim mạch có kinh nghiệm trong y học sản khoa. [883]

Thai kỳ có liên quan đến tình trạng tăng đông máu và tăng nguy cơ huyết khối tắc mạch. [884] Các quy tắc đánh giá nguy cơ huyết khối tắc mạch tương tự nên được sử dụng như ở phụ nữ không mang thai, như được nêu chi tiết trong Hướng dẫn ESC năm 2018 về việc quản lý các bệnh tim mạch trong thai kỳ. [885]

Các thuốc được ưa chuộng để chống đông máu trong AF trong quá trình thai kỳ là heparin không phân đoạn hoặc heparin trọng lượng phân tử thấp (LMWH), không qua nhau thai. Thuốc đối kháng vitamin K nên tránh trong tam cá nguyệt đầu tiên (nguy cơ sảy thai, quái thai) và từ tuần thứ 36 trở đi (nguy cơ chảy máu nội sọ ở thai nhi nếu sinh non sớm). Thuốc chống đông đường uống trực tiếp không được khuyến cáo trong thai kỳ do lo ngại về tính an toàn. [886] Tuy nhiên, việc phơi nhiễm ngẫu nhiên trong thai kỳ không nên dẫn đến khuyến cáo chấm dứt thai kỳ. [887] Nên sinh thường đối với hầu hết phụ nữ, nhưng chống chỉ định trong quá trình điều trị VKA vì nguy cơ chảy máu nội sọ ở thai nhi. [885] Thuốc chẹn thụ thể beta-1 chọn lọc tiêm tĩnh mạch được khuyến cáo là lựa chọn đầu tiên để kiểm soát tần số tim cấp thời trong AF. [888] Điều này không bao gồm atenolol, có thể dẫn đến chậm phát triển trong tử cung. [889] Nếu thuốc chẹn beta không hiệu quả, có thể cân nhắc digoxin và verapamil để kiểm soát tần số tim (nên tránh dùng verapamil trong tam cá nguyệt đầu tiên). Kiểm soát nhịp tim là chiến lược được ưu tiên trong thời kỳ mang thai. Nên thực hiện sốc điện nếu có tình trạng huyết động không ổn định, nguy cơ đáng kể cho mẹ hoặc thai nhi hoặc có HCM đi kèm. Có thể thực hiện sốc điện an toàn mà không ảnh hưởng đến lưu lượng máu của thai nhi và nguy cơ loạn nhịp tim thai nhi hoặc chuyển dạ sớm là thấp. Cần theo dõi chặt chẽ nhịp tim của thai nhi trong suốt và sau khi sốc điện, thường nên dùng thuốc chống đông trước. [885] Ở những phụ nữ ổn định về huyết động không có bệnh tim cấu trúc, có thể cân nhắc dùng ibutilide hoặc flecainide tiêm tĩnh mạch để chấm dứt AF, nhưng kinh nghiệm còn hạn chế. [890] Thông thường, nên tránh triệt phá qua catheter trong thời kỳ mang thai, [883] nhưng về mặt kỹ thuật có thể thực hiện mà không cần bức xạ trong các trường hợp có triệu chứng kháng trị với phương pháp tiếp cận huỳnh quang tối thiểu/không cần. [883]

Tư vấn là quan trọng đối với phụ nữ có khả năng sinh con trước khi mang thai, nêu có những nguy cơ tiềm ẩn của thuốc chống đông máu và thuốc kiểm soát nhịp tim hoặc tần số (bao gồm cả nguy cơ gây quái thai, nếu có). Nên chủ động thảo luận về biện pháp tránh thai và chuyển sang thuốc an toàn kịp thời.

Bảng khuyến cáo 28 — Khuyến cáo cho bệnh nhân bị AF trong thời kỳ mang thai (xem thêm Bằng chứng Bảng 28)

AF: rung nhĩ; HCM: bệnh cơ tim phì đại; LMWH: heparin trọng lượng phân tử thấp; VKA: thuốc đối kháng vitamin K.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng.

9.9. AF-CARE trong bệnh tim bẩm sinh

Tỷ lệ sống sót của bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh đã tăng theo thời gian, nhưng dữ liệu đáng tin cậy về việc quản lý AF vẫn còn thiếu và bằng chứng có sẵn chủ yếu có được từ các nghiên cứu quan sát. Thuốc chống đông đường uống được khuyến cáo cho tất cả bệnh nhân AF và có sử chữa trong tim, bệnh tim bẩm sinh tím tái, giảm nhẹ Fontan hoặc tâm thất phải hệ thống bất kể các yếu tố nguy cơ huyết khối tắc mạch của cá nhân. [897] Bệnh nhân AF và các bệnh tim bẩm sinh khác nên tuân theo phân tầng nguy cơ chung để sử dụng OAC trong AF (tức là tùy thuộc vào nguy cơ huyết khối tắc mạch hoặc điểm CHA2DS2-VA). Thuốc chống đông đường uống trực tiếp chống chỉ định ở những bệnh nhân có van tim cơ học, [331] nhưng có vẻ an toàn ở những bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh, [898,899] hoặc những bệnh nhân có van tim sinh học. [900,901]

Có thể sử dụng thận trọng các thuốc kiểm soát tần số như thuốc chẹn thụ thể beta-1 chọn lọc, verapamil, diltiazem và digoxin, đồng thời theo dõi nhịp tim chậm và hạ huyết áp. Các chiến lược kiểm soát nhịp như amiodarone có thể hiệu quả, nhưng cần theo dõi nhịp chậm. Khi lên kế hoạch chuyển nhịp, nên cân nhắc cả OAC và TOE trong 3 tuần vì huyết khối thường gặp ở những bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh và loạn nhịp nhĩ. [902,903] Các phương pháp triệt phá có thể thành công ở những bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh, nhưng tỷ lệ tái phát AF có thể cao (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S30).

Ở những bệnh nhân bị khiếm khuyết vách liên nhĩ, có thể thực hiện đóng trước thập kỷ thứ tư của cuộc đời để giảm nguy cơ AF hoặc AFL. [904] Những bệnh nhân bị đột quỵ đã đóng PFO có thể có nguy cơ AF cao hơn, [905] nhưng ở những bệnh nhân bị PFO và AF, không khuyến cáo đóng PFO để phòng ngừa đột quỵ. Phẫu thuật AF hoặc triệt phá qua catheter có thể được cân nhắc tại thời điểm đóng lỗ thông vách liên nhĩ trong một nhóm đa chuyên khoa. [906–908] Việc triệt phá AF qua catheter đối với chứng loạn nhịp nhĩ muộn có khả năng có hiệu quả sau khi đóng vách liên nhĩ bằng phẫu thuật.[909]

Bảng khuyến cáo 29 — Khuyến cáo cho bệnh nhân bị AF và bệnh tim bẩm sinh (xem thêm Bảng bằng chứng 29)

AF: rung nhĩ; AFL: cuồng nhĩ.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng

9.10. AF-CARE trong các rối loạn nội tiết

Rối loạn chức năng nội tiết có liên quan chặt chẽ đến AF, vừa là tác động trực tiếp của hormone nội tiết vừa là hậu quả của các phương pháp điều trị bệnh nội tiết. Do đó, việc quản lý tối ưu các rối loạn nội tiết là một phần của con đường AF-CARE.[910,911]

Cường giáp lâm sàng và cận lâm sàng, cũng như suy giáp cận lâm sàng, có liên quan đến nguy cơ AF tăng cao. [912,913] Bệnh nhân có biểu hiện AF mới khởi phát hoặc tái phát nên được xét nghiệm nồng độ hormone kích thích tuyến giáp (TSH). Nguy cơ AF tăng cao ở những bệnh nhân dễ bị tổn thương, bao gồm người cao tuổi và những người mắc bệnh tâm nhĩ cấu trúc, [914,915] cũng như bệnh nhân ung thư đang dùng thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch. [916,917] Ở bệnh cường giáp, và thậm chí ở phạm vi bình giáp, nguy cơ AF tăng theo mức giảm TSH và mức tăng cao của thyroxine. [918,919] Hơn nữa, nguy cơ đột quỵ cao hơn ở những bệnh nhân cường giáp, có thể giảm nhẹ bằng cách điều trị rối loạn tuyến giáp. [920,921] Amiodarone gây rối loạn chức năng tuyến giáp ở 15%–20% bệnh nhân được điều trị, dẫn đến cả suy giáp và cường giáp, [922,923] cần chuyển đến bác sĩ nội tiết (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến để biết thêm chi tiết)

Tăng canxi máu cũng có thể gây loạn nhịp tim, nhưng vai trò của cường cận giáp nguyên phát trong AF mới phát hiện chưa được nghiên cứu đầy đủ. Phẫu thuật cắt tuyến cận giáp đã được phát hiện là làm giảm cả các nhắt bóp sớm trên thất và thất. [924–926] Cường aldosteron nguyên phát có liên quan đến việc tăng nguy cơ AF thông qua các tác động trực tiếp và tác động mạch máu, [927,928] với tỷ lệ AF mới phát cao gấp ba lần so với bệnh nhân tăng huyết áp nguyên phát.[929] Tăng cortisol huyết tương được dự đoán về mặt di truyền có liên quan đến nguy cơ AF cao hơn và bệnh nhân bị u tuyến thượng thận ngẫu nhiên có tiết cortisol dưới lâm sàng có tỷ lệ AF cao hơn. [930,931] Bệnh to đầu chi có thể làm tăng chất nền cho AF, với tỷ lệ AF mới mắc cao hơn đáng kể so với nhóm đối chứng trong quá trình theo dõi dài hạn, ngay cả sau khi điều chỉnh các yếu tố nguy cơ AF.[932]

Mối liên quan giữa bệnh tiểu đường type 2 và AF được thảo luận trong Mục 5.3 (tái phát AF) và Mục 10.5 (AF mới mắc). Ngoài các cơ chế kháng insulin điển hình của bệnh tiểu đường type 2, tình trạng mất tín hiệu insulin gần đây có liên quan đến những thay đổi về điện có thể dẫn đến AF. Bệnh tiểu đường type 1 có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh tim mạch bao gồm AF. [933–937]

9.11. AF-CARE trong bệnh cơ tim di truyền và hội chứng loạn nhịp tim nguyên phát

Tỷ lệ mắc và tỷ lệ lưu hành AF cao hơn đã được mô tả ở những bệnh nhân mắc bệnh cơ tim di truyền và hội chứng loạn nhịp tim nguyên phát. [271,938–970] AF có thể là đặc điểm biểu hiện hoặc là đặc điểm lâm sàng duy nhất. [969,971–975] AF ở những bệnh nhân này có liên quan đến các kết quả lâm sàng bất lợi, [947, 954, 959, 963, 965, 976–978] và có ý nghĩa quan trọng đối với việc quản lý (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng bằng chứng bổ sung S31). Khi AF xuất hiện ở độ tuổi trẻ, cần phải thẩm vấn cẩn thận về tiền sử gia đình và tìm kiếm bệnh lý tiềm ẩn. [979]

Các phương pháp kiểm soát nhịp tim có thể là thách thức ở những bệnh nhân mắc bệnh cơ tim di truyền và hội chứng loạn nhịp tim nguyên phát. Ví dụ, nhiều loại thuốc có nguy cơ gây ra các tác dụng phụ cao hơn hoặc có thể chống chỉ định (ví dụ: amiodarone và sotalol trong hội chứng QT dài bẩm sinh và AAD loại IC trong hội chứng Brugada) (xem Dữ liệu bổ sung trực tuyến, Bảng S6).

Do những tác dụng phụ lâu dài, việc sử dụng amiodarone trong thời gian dài là vấn đề đối với những cá nhân thường trẻ tuổi này. Ở những bệnh nhân có cấy máy khử rung tim, AF là nguyên nhân phổ biến gây ra các cú sốc không phù hợp. [959,966,980,981] Việc lập trình một vùng rung thất có tần số cao duy nhất ≥210–220 nhịp/phút với thời gian phát hiện dài là an toàn, [950,953,982] và được đề xuất ở những bệnh nhân không có tiền sử nhịp nhanh thất đơn hình chậm. Có thể cân nhắc cấy dây dẫn nhĩ trong trường hợp nhịp tim chậm đáng kể khi điều trị bằng thuốc chẹn beta.

Những bệnh nhân mắc hội chứng Wolff–Parkinson–White và AF có nguy cơ nhịp thất nhanh do dẫn truyền nhanh hoạt động điện nhĩ đến thất qua đường dẫn truyền phụ, có khả năng dẫn đến rung thất và tử vong đột ngột. [983,984] Cần phải chuyển nhịp bằng điện ngay lập tức cho những bệnh nhân bị tổn thương huyết động với AF tiền kích thích và nên tránh dùng thuốc điều biến nút nhĩ thất. [985,986] Có thể thử chuyển nhịp dược lý bằng cách sử dụng ibutilide [987] hoặc flecainide, trong khi nên thận trọng khi sử dụng propafenone do tác dụng lên nút nhĩ thất. [988,989] Nên tránh dùng amiodarone trong AF kích thích trước do tác dụng chậm của thuốc này. Có thể tìm thấy thêm thông tin chi tiết về bệnh cơ tim di truyền trong Hướng dẫn ESC năm 2023 về việc quản lý bệnh cơ tim.[990]

9.12. AF-CARE trong ung thư

Tất cả các loại ung thư đều có nguy cơ mắc AF tăng lên, với tỷ lệ mắc dao động từ 2% đến 28%. [991–995] Sự xuất hiện của AF thường có thể liên quan đến nền nhĩ có từ trước với nguy cơ mắc AF. AF có thể là dấu hiệu của ung thư tiềm ẩn, nhưng cũng có thể xuất hiện trong bối cảnh phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị đồng thời. [916, 994, 996] Nguy cơ mắc AF phụ thuộc vào, trong số các yếu tố khác, loại ung thư và giai đoạn ung thư, [997] và cao hơn ở những bệnh nhân lớn tuổi mắc bệnh tim mạch từ trước. [991,993,994] Một số thủ thuật có liên quan đến tỷ lệ mắc AF cao hơn, gồm phẫu thuật phổi (từ 6% đến 32%) và phẫu thuật không phải ngực như cắt đại tràng (4%–5%). [994]

Rung nhĩ trong bối cảnh ung thư có liên quan đến nguy cơ huyết khối tắc mạch toàn thân và đột quỵ cao gấp đôi, và nguy cơ suy tim tăng gấp sáu lần. [991,994] Mặt khác, sự đồng tồn tại của ung thư làm tăng nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân và chảy máu lớn ở những bệnh nhân bị AF. [998] Chảy máu ở những người dùng OAC cũng có thể làm lộ sự hiện diện của ung thư.[999]

Điểm nguy cơ đột quỵ có thể đánh giá thấp nguy cơ huyết khối tắc mạch ở những bệnh nhân ung thư. [1000] Mối liên quan giữa ung thư, AF và đột quỵ do thiếu máu cục bộ cũng khác nhau giữa các loại ung thư. Ở một số loại ung thư, nguy cơ chảy máu dường như vượt quá nguy cơ huyết khối tắc mạch. [998] Do đó, phân tầng nguy cơ rất phức tạp trong nhóm dân số này và nên được thực hiện trên cơ sở cá thể khi xem xét loại ung thư, giai đoạn, tiên lượng, nguy cơ chảy máu và các yếu tố nguy cơ khác. Những khía cạnh này có thể thay đổi trong một thời gian ngắn, đòi hỏi phải đánh giá và quản lý động học.

Tương tự như bệnh nhân không phải ung thư, DOAC ở những người bị ung thư có hiệu quả tương tự và an toàn hơn so với VKA. [1001–1010] Heparin trọng lượng phân tử thấp là một lựa chọn chống đông máu ngắn hạn, chủ yếu trong một số phương pháp điều trị ung thư, chảy máu hoạt động gần đây hoặc giảm tiểu cầu. [1011] Quyết định về quản lý AF, gồm kiểm soát nhịp, được thực hiện tốt nhất trong một nhóm đa ngành tim mạch ung thư. [916,1012] Cần chú ý đến các tương tác với các phương pháp điều trị ung thư, đặc biệt là kéo dài khoảng QT với AAD.

9.13. AF-CARE ở bệnh nhân lớn tuổi, mắc nhiều bệnh hoặc suy yếu

Rung nhĩ tăng theo tuổi và bệnh nhân lớn tuổi thường mắc nhiều bệnh và suy yếu, liên quan đến kết quả lâm sàng tệ hơn.[1013–1016] Suy yếu là tình trạng cùng tồn tại hai hoặc nhiều bệnh được chẩn đoán y khoa ở cùng một cá nhân. Suy yếu được định nghĩa là một người dễ bị tổn thương hơn và ít có khả năng phản ứng với tác nhân gây căng thẳng hoặc sự kiện cấp tính, làm tăng nguy cơ gặp phải kết quả bất lợi.[1016,1017] Tỷ lệ suy yếu trong AF thay đổi do các phương pháp đánh giá khác nhau, từ 4,4% đến 75,4% và tỷ lệ mắc AF ở nhóm người suy yếu dao động từ 48,2% đến 75,4%. [1018] Tình trạng suy yếu là một yếu tố nguy cơ độc lập mạnh đối với AF mới khởi phát ở người lớn tuổi bị tăng huyết áp. [1019] Rung nhĩ ở bệnh nhân suy yếu có liên quan đến việc sử dụng OAC ít hơn và tỷ lệ quản lý bằng chiến lược kiểm soát nhịp thấp hơn. [1015,1018,1020] Việc bắt đầu dùng thuốc chống đông đường uống ở những bệnh nhân AF mắc nhiều bệnh lý lớn tuổi, suy yếu đã được cải thiện kể từ khi DOAC ra đời, nhưng vẫn thấp hơn ở những bệnh nhân AF ở độ tuổi lớn hơn (OR, 0,98 mỗi năm; 95% CI, 0,98–0,98), mắc chứng mất trí (OR, 0,57; 95% CI, 0,55–0,58) hoặc yếu (OR, 0,74; 95% CI, 0,72–0,76). [1021] Giá trị của dữ liệu quan sát cho thấy lợi ích tiềm năng từ OAC (đặc biệt là DOAC) bị hạn chế do sai lệch kê đơn. [1022–1027] Những bệnh nhân suy yếu từ ≥75 tuổi dùng nhiều loại thuốc và ổn định khi dùng VKA có thể vẫn dùng VKA thay vì chuyển sang DOAC (Mục 6.2). [309]

9.14. AF-CARE trong cuồng nhĩ

Do mối liên quan giữa AFL và kết quả huyết khối tắc mạch, và sự phát triển thường xuyên của AF ở những bệnh nhân mắc AFL, việc quản lý các bệnh đi kèm và các yếu tố nguy cơ trong AFL điều trị như AF (xem Mục 5). Tương tự như vậy, cách tiếp cận để ngăn ngừa huyết khối tắc mạch trong AFL gồm OAC quanh thủ thuật và dài hạn (xem Mục 6). Kiểm soát tần số có thể khó đạt được trong AFL, mặc dù có liệu pháp kết hợp. Kiểm soát nhịp thường là phương pháp tiếp cận đầu tiên, [983] với các thử nghiệm ngẫu nhiên nhỏ cho thấy triệt phá tĩnh mạch chủ-ba lá (CTI) vượt trội hơn AAD. [1028,1029] AFL tái phát không phổ biến sau khi đạt được và xác nhận block hai chiều trong AFL phụ thuộc CTI điển hình. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân (50%–70%) đã biểu hiện AF trong quá trình theo dõi dài hạn trong các nghiên cứu quan sát sau khi triệt phá AFL. [1030,1031] Do đó, cần phải đánh giá lại động lực dài hạn ở tất cả bệnh nhân bị AFL theo phương pháp AF-CARE. Chi tiết hơn về việc quản lý AFL và các loạn nhịp nhĩ khác được mô tả trong Hướng dẫn ESC năm 2019 về việc quản lý bệnh nhân bị nhịp nhanh trên thất. [983]

Bảng khuyến cáo 30 — Khuyến cáo để phòng ngừa huyết khối tắc mạch ở rung nhĩ (xem cũng Bảng bằng chứng 30)

AF: rung nhĩ; AFL: cuồng nhĩ.

^a Class khuyến cáo.

^b Mức độ bằng chứng

(Còn nữa)

TÀI LIỆU THAM KHẢO

713. Pokorney SD, Cocoros N, Al-Khalidi HR, Haynes K, Li S, Al-Khatib SM, et al. Effect of mailing educational material to patients with atrial fibrillation and their clinicians on use
     of oral anticoagulants: a randomized clinical trial. JAMA Netw Open 2022;5:e2214321. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2022.14321
     714. Ritchie LA, Penson PE, Akpan A, Lip GYH, Lane DA. Integrated care for atrial fibrillation management: the role of the pharmacist. Am J Med 2022;135:1410–26. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2022.07.014
714. Guo Y, Guo J, Shi X, Yao Y, Sun Y, Xia Y, et al. Mobile health technology-supported atrial fibrillation screening and integrated care: a report from the mAFA-II trial longterm extension cohort. Eur J Intern Med 2020;82:105–11. https://doi.org/10.1016/j.ejim.2020.09.024
715. Yan H, Du YX, Wu FQ, Lu XY, Chen RM, Zhang Y. Effects of nurse-led multidisciplinary team management on cardiovascular hospitalization and quality of life in patients with atrial fibrillation: randomized controlled trial. Int J Nurs Stud 2022;127:104159. https:// doi.org/10.1016/ j.ijnurstu. 2021. 104159
716. Stewart S, Ball J, Horowitz JD, Marwick TH, Mahadevan G, Wong C, et al. Standard
     versus atrial fibrillation-specific management strategy (SAFETY) to reduce recurrent
     admission and prolong survival: pragmatic, multicentre, randomised controlled trial.
     Lancet 2015;385:775–84. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(14)61992-9
717. Cox JL, Parkash R, Foster GA, Xie F, MacKillop JH, Ciaccia A, et al. Integrated management program advancing community treatment of atrial fibrillation (IMPACT-AF): a
     cluster randomized trial of a computerized clinical decision support tool. Am Heart J 2020;224:35–46. https://doi.org/10.1016/j.ahj.2020.02.019

\719. Sposato LA, Stirling D, Saposnik G. Therapeutic decisions in atrial fibrillation for stroke
prevention: the role of aversion to ambiguity and physicians’ risk preferences. J Stroke
Cerebrovasc Dis 2018;27:2088–95. https://doi.org/10.1016/j.jstrokecerebrovasdis. 2018.03.005
720. Noseworthy PA, Brito JP, Kunneman M, Hargraves IG, Zeballos-Palacios C, Montori
VM, et al. Shared decision-making in atrial fibrillation: navigating complex issues in partnership with the patient. J Interv Card Electrophysiol 2019;56:159–63. https://doi.org/10.
1007/s10840-018-0465-5
721. Poorcheraghi H, Negarandeh R, Pashaeypoor S, Jorian J. Effect of using a mobile drug
management application on medication adherence and hospital readmission among
elderly patients with polypharmacy: a randomized controlled trial. BMC Health Serv
Res 2023;23:1192. https: // doi.org/ 10.1186/ s12913 -023 – 10177-4

722. Kotecha D, Chua WWL, Fabritz L, Hendriks J, Casadei B, Schotten U, et al. European
     Society of Cardiology (ESC) Atrial Fibrillation Guidelines Taskforce, the CATCH ME
     consortium, and the European Heart Rhythm Association (EHRA). European
     Society of Cardiology smartphone and tablet applications for patients with atrial fibrillation and their health care providers. Europace 2018;20:225–33. https://doi.org/10.
     1093/europace/eux299
     723. Bunting KV, Gill SK, Sitch A, Mehta S, O’Connor K, Lip GY, et al. Improving the diagnosis of heart failure in patients with atrial fibrillation. Heart 2021;107:902–8. https://
     doi.org/10.1136/heartjnl-2020-318557
     724. Donal E, Lip GY, Galderisi M, Goette A, Shah D, Marwan M, et al. EACVI/EHRA expert
     consensus document on the role of multi-modality imaging for the evaluation of patients with atrial fibrillation. Eur Heart J Cardiovasc Imaging 2016;17:355–83. https:// doi.org/10.1093/ehjci/jev354
723. Bunting KV, O’Connor K, Steeds RP, Kotecha D. Cardiac imaging to assess left ventricular systolic function in atrial fibrillation. Am J Cardiol 2021;139:40–9. https://doi.
     org/10.1016/j.amjcard.2020.10.012
     726. Timperley J, Mitchell AR, Becher H. Contrast echocardiography for left ventricular
     opacification. Heart 2003;89:1394–7. https://doi.org/10.1136/heart.89.12.1394
724. Kotecha D, Mohamed M, Shantsila E, Popescu BA, Steeds RP. Is echocardiography valid
     and reproducible in patients with atrial fibrillation? A systematic review. Europace 2017;
     19:1427–38. https: // doi.org/10.1093/ europace/eux027
725. Quintana RA, Dong T, Vajapey R, Reyaldeen R, Kwon DH, Harb S, et al. Preprocedural
     multimodality imaging in atrial fibrillation. Circ Cardiovasc Imaging 2022;15:e014386.
     https://doi.org/10.1161/CIRCIMAGING.122.014386
     729. Laubrock K, von Loesch T, Steinmetz M, Lotz J, Frahm J, Uecker M, et al. Imaging of arrhythmia: real-time cardiac magnetic resonance imaging in atrial fibrillation. Eur J Radiol Open 2022;9:100404. https://doi.org/10.1016/j.ejro.2022.100404
726. Sciagrà R, Sotgia B, Boni N, Pupi A. Assessment of the influence of atrial fibrillation on
     gated SPECT perfusion data by comparison with simultaneously acquired nongated SPECT data. J Nucl Med 2008;49:1283–7. https://doi.org/10.2967/jnumed.108.051797
727. Clayton B, Roobottom C, Morgan-Hughes G. CT coronary angiography in atrial fibrillation: a comparison of radiation dose and diagnostic confidence with retrospective
     gating vs prospective gating with systolic acquisition. Br J Radiol 2015;88:20150533.
     https://doi.org/10.1259/bjr.20150533
     732. Thrall G, Lane D, Carroll D, Lip GY. Quality of life in patients with atrial fibrillation: a
     systematic review. Am J Med 2006;119:448.e1–19. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.
     2005.10.057
     733. Steinberg BA, Dorian P, Anstrom KJ, Hess R, Mark DB, Noseworthy PA, et al.
     Patient-reported outcomes in atrial fibrillation research: results of a Clinicaltrials.gov
     analysis. JACC Clin Electrophysiol 2019;5:599–605. https://doi.org/10.1016/j.jacep.2019.
     03.008
     734. Potpara TS, Mihajlovic M, Zec N, Marinkovic M, Kovacevic V, Simic J, et al.
     Self-reported treatment burden in patients with atrial fibrillation: quantification, major
     determinants, and implications for integrated holistic management of the arrhythmia.
     Europace 2020;22:1788–97. https://doi.org/10.1093/europace/euaa210
728. Moons P, Norekvål TM, Arbelo E, Borregaard B, Casadei B, Cosyns B, et al. Placing
     patient-reported outcomes at the centre of cardiovascular clinical practice: implications for quality of care and management. Eur Heart J 2023;44:3405–22. https://doi.
     org/10.1093/eurheartj/ehad514
     736. Allan KS, Aves T, Henry S, Banfield L, Victor JC, Dorian P, et al. Health-related quality of life in patients with atrial fibrillation treated with catheter ablation or antiarrhythmic
     drug therapy: a systematic review and meta-analysis. CJC Open 2020;2:286–95.
     https://doi.org/10.1016/j.cjco.2020.03.013
     737. Vanderhout S, Fergusson DA, Cook JA, Taljaard M. Patient-reported outcomes and
     target effect sizes in pragmatic randomized trials in ClinicalTrials.gov: a cross-sectional
     analysis. PLoS Med 2022;19:e1003896. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1003896
729. Steinberg BA, Piccini JP, Sr. Tackling patient-reported outcomes in atrial fibrillation and
     heart failure: identifying disease-specific symptoms? Cardiol Clin 2019;37:139–46.
     https://doi.org/10.1016/j.ccl.2019.01.013
     739. Härdén M, Nyström B, Bengtson A, Medin J, Frison L, Edvardsson N. Responsiveness
     of AF6, a new, short, validated, atrial fibrillation-specific questionnaire—symptomatic
     benefit of direct current cardioversion. J Interv Card Electrophysiol 2010;28:185–91.
     https://doi.org/10.1007/s10840-010-9487-3
     740. Tailachidis P, Tsimtsiou Z, Galanis P, Theodorou M, Kouvelas D, Athanasakis K. The
     atrial fibrillation effect on QualiTy-of-Life (AFEQT) questionnaire: cultural adaptation
     and validation of the Greek version. Hippokratia 2016;20:264–7.
730. Moreira RS, Bassolli L, Coutinho E, Ferrer P, Bragança ÉO, Carvalho AC, et al.
     Reproducibility and reliability of the quality of life questionnaire in patients with atrial
     fibrillation. Arq Bras Cardiol 2016;106:171–81. https://doi.org/10.5935/abc.20160026
731. Arribas F, Ormaetxe JM, Peinado R, Perulero N, Ramírez P, Badia X. Validation of the
     AF-QoL, a disease-specific quality of life questionnaire for patients with atrial fibrillation. Europace 2010;12:364–70. https://doi.org/10.1093/europace/eup421
732. Braganca EO, Filho BL, Maria VH, Levy D, de Paola AA. Validating a new quality of life
     questionnaire for atrial fibrillation patients. Int J Cardiol 2010;143:391–8. https://doi.
     org/10.1016/j.ijcard.2009.03.087
     744. International Consortium for Health Outcomes Measurement. Atrial fibrillation data
     collection reference guide Version 5.0.1. https://connect.ichom.org/wp-content/
     uploads/2023/02/03-Atrial-Fibrillation-Reference-Guide-2023.5.0.1.pdf.
     745. Dan GA, Dan AR, Ivanescu A, Buzea AC. Acute rate control in atrial fibrillation: an urgent need for the clinician. Eur Heart J Suppl 2022;24:D3–D10. https://doi.org/10.1093/
     eurheartjsupp/suac022
     746. Shima N, Miyamoto K, Kato S, Yoshida T, Uchino S; AFTER-ICU study group. Primary
     success of electrical cardioversion for new-onset atrial fibrillation and its association
     with clinical course in non-cardiac critically ill patients: sub-analysis of a multicenter observational study. J Intensive Care 2021;9:46. https://doi.org/10.1186/s40560-021-
     00562-8
     747. Betthauser KD, Gibson GA, Piche SL, Pope HE. Evaluation of amiodarone use for newonset atrial fibrillation in critically ill patients with septic shock. Hosp Pharm 2021;56:
     116–23. https://doi.org/10.1177/0018578719868405
733. Drikite L, Bedford JP, O’Bryan L, Petrinic T, Rajappan K, Doidge J, et al. Treatment
     strategies for new onset atrial fibrillation in patients treated on an intensive care
     unit: a systematic scoping review. Crit Care 2021;25:257. https://doi.org/10.1186/
     s13054-021-03684-5
     749. Bedford JP, Johnson A, Redfern O, Gerry S, Doidge J, Harrison D, et al. Comparative
     effectiveness of common treatments for new-onset atrial fibrillation within the ICU:
     accounting for physiological status. J Crit Care 2022;67:149–56. https://doi.org/10.
     1016/j.jcrc.2021.11.005
     750. Iwahashi N, Takahashi H, Abe T, Okada K, Akiyama E, Matsuzawa Y, et al. Urgent control of rapid atrial fibrillation by landiolol in patients with acute decompensated heart
     failure with severely reduced ejection fraction. Circ Rep 2019;1:422–30. https://doi.org/
     10.1253/circrep.CR-19-0076
     751. Unger M, Morelli A, Singer M, Radermacher P, Rehberg S, Trimmel H, et al. Landiolol in patients with septic shock resident in an intensive care unit (LANDI-SEP): study protocol for a randomized controlled trial. Trials 2018;19:637. https://doi.org/10.1186/
     s13063-018-3024-6
     752. Gonzalez-Pacheco H, Marquez MF, Arias-Mendoza A, Alvarez-Sangabriel A, Eid-Lidt
     G, Gonzalez-Hermosillo A, et al. Clinical features and in-hospital mortality associated
     with different types of atrial fibrillation in patients with acute coronary syndrome with
     and without ST elevation. J Cardiol 2015;66:148–54. https://doi.org/10.1016/j.jjcc.2014.
     11.001
     753. Krijthe BP, Leening MJ, Heeringa J, Kors JA, Hofman A, Franco OH, et al. Unrecognized
     myocardial infarction and risk of atrial fibrillation: the Rotterdam Study. Int J Cardiol
     2013;168:1453–7. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2012.12.057
734. Soliman EZ, Safford MM, Muntner P, Khodneva Y, Dawood FZ, Zakai NA, et al. Atrial
     fibrillation and the risk of myocardial infarction. JAMA Intern Med 2014;174:107–14.
     https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2013.11912
     755. Kralev S, Schneider K, Lang S, Suselbeck T, Borggrefe M. Incidence and severity of coronary artery disease in patients with atrial fibrillation undergoing first-time coronary
     angiography. PLoS One 2011;6:e24964. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0024964
735. Coscia T, Nestelberger T, Boeddinghaus J, Lopez-Ayala P, Koechlin L, Miró Ò, et al.
     Characteristics and outcomes of type 2 myocardial infarction. JAMA Cardiol 2022;7:
     427–34. https://doi.org/10.1001/jamacardio.2022.0043
736. Guimaraes PO, Zakroysky P, Goyal A, Lopes RD, Kaltenbach LA, Wang TY. Usefulness
     of antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation and acute myocardial infarction. Am J Cardiol 2019;123:12–8. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2018.09.031
737. Erez A, Goldenberg I, Sabbag A, Nof E, Zahger D, Atar S, et al. Temporal trends and outcomes associated with atrial fibrillation observed during acute coronary syndrome: real-world data from the Acute Coronary Syndrome Israeli Survey (ACSIS), 2000– 2013. Clin Cardiol 2017;40:275–80. https://doi.org/10.1002/clc.22654
738. Vrints C, Andreotti F, Koskinas K, Rossell X, Adamo M, Ainslie J, et al. 2024 ESC
     Guidelines for the management of chronic coronary syndromes. Eur Heart J 2024;
     45:3415–537. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehae177
739. Byrne RA, Rossello X, Coughlan JJ, Barbato E, Berry C, Chieffo A, et al. 2023 ESC
     Guidelines for the management of acute coronary syndromes. Eur Heart J 2023;44:
     3720–826. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad191
740. Park DY, Wang P, An S, Grimshaw AA, Frampton J, Ohman EM, et al. Shortening the
     duration of dual antiplatelet therapy after percutaneous coronary intervention for
     acute coronary syndrome: a systematic review and meta-analysis. Am Heart J 2022;
     251:101–14. https://doi.org/10.1016/j.ahj.2022.05.019
741. Gargiulo G, Goette A, Tijssen J, Eckardt L, Lewalter T, Vranckx P, et al. Safety and efficacy outcomes of double vs. triple antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation following percutaneous coronary intervention: a systematic review and
     meta-analysis of non-vitamin K antagonist oral anticoagulant-based randomized clinical
     trials. Eur Heart J 2019;40:3757–67. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehz732
742. Dewilde WJ, Oirbans T, Verheugt FW, Kelder JC, De Smet BJ, Herrman JP, et al. Use of
     clopidogrel with or without aspirin in patients taking oral anticoagulant therapy and
     undergoing percutaneous coronary intervention: an open-label, randomised, controlled trial. Lancet 2013;381:1107–15. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12) 62177-1
743. Lopes RD, Heizer G, Aronson R, Vora AN, Massaro T, Mehran R, et al. Antithrombotic
     therapy after acute coronary syndrome or PCI in atrial fibrillation. N Engl J Med 2019;
     380:1509–24. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1817083
744. Gibson CM, Mehran R, Bode C, Halperin J, Verheugt FW, Wildgoose P, et al.
     Prevention of bleeding in patients with atrial fibrillation undergoing PCI. N Engl J
     Med 2016;375:2423–34. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1611594
745. Cannon CP, Bhatt DL, Oldgren J, Lip GYH, Ellis SG, Kimura T, et al. Dual antithrombotic therapy with dabigatran after PCI in atrial fibrillation. N Engl J Med 2017;377:
     1513–24. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1708454
746. Vranckx P, Valgimigli M, Eckardt L, Tijssen J, Lewalter T, Gargiulo G, et al.
     Edoxaban-based versus vitamin K antagonist-based antithrombotic regimen after successful coronary stenting in patients with atrial fibrillation (ENTRUST-AF PCI): a randomised, open-label, phase 3b trial. Lancet 2019;394:1335–43. https://doi.org/10.
     1016/ S0140-6736 (19) 31872-0
747. Lopes RD, Hong H, Harskamp RE, Bhatt DL, Mehran R, Cannon CP, et al. Safety and
     efficacy of antithrombotic strategies in patients with atrial fibrillation undergoing percutaneous coronary intervention: a network meta-analysis of randomized controlled trials. JAMA Cardiol 2019;4:747–55. https:// doi.org/ 10.1001/ jamacardio.2019. 1880
748. Oldgren J, Steg PG, Hohnloser SH, Lip GYH, Kimura T, Nordaby M, et al. Dabigatran
     dual therapy with ticagrelor or clopidogrel after percutaneous coronary intervention
     in atrial fibrillation patients with or without acute coronary syndrome: a subgroup analysis from the RE-DUAL PCI trial. Eur Heart J 2019;40:1553–62. https://doi.org/10. 1093/eurheartj/ehz059
     770. Potpara TS, Mujovic N, Proietti M, Dagres N, Hindricks G, Collet JP, et al. Revisiting the
     effects of omitting aspirin in combined antithrombotic therapies for atrial fibrillation
     and acute coronary syndromes or percutaneous coronary interventions: meta-analysis
     of pooled data from the PIONEER AF-PCI, RE-DUAL PCI, and AUGUSTUS trials.
     Europace 2020;22:33–46. https://doi.org/10.1093/europace/euz259
749. Haller PM, Sulzgruber P, Kaufmann C, Geelhoed B, Tamargo J, Wassmann S, et al.
     Bleeding and ischaemic outcomes in patients treated with dual or triple antithrombotic
     therapy: systematic review and meta-analysis. Eur Heart J Cardiovasc Pharmacother
     2019;5:226–36. https://doi.org/10.1093/ehjcvp/pvz021
750. Lopes RD, Hong H, Harskamp RE, Bhatt DL, Mehran R, Cannon CP, et al. Optimal antithrombotic regimens for patients with atrial fibrillation undergoing percutaneous
     coronary intervention: an updated network meta-analysis. JAMA Cardiol 2020;5: 582–9. https://doi.org/10.1001/jamacardio.2019.6175
     773. Lopes RD, Vora AN, Liaw D, Granger CB, Darius H, Goodman SG, et al. An openlabel, 2 × 2 factorial, randomized controlled trial to evaluate the safety of apixaban vs. vitamin K antagonist and aspirin vs. placebo in patients with atrial fibrillation and
     acute coronary syndrome and/or percutaneous coronary intervention: rationale and
     design of the AUGUSTUS trial. Am Heart J 2018;200:17–23. https://doi.org/10.1016/ j.ahj.2018.03.001
     774. Windecker S, Lopes RD, Massaro T, Jones-Burton C, Granger CB, Aronson R, et al. Antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation and acute coronary syndrome treated medically or with percutaneous coronary intervention or undergoing elective percutaneous coronary intervention: insights from the AUGUSTUS trial. Circulation 2019;140:1921–32. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.119. 043308
751. Harskamp RE, Fanaroff AC, Lopes RD, Wojdyla DM, Goodman SG, Thomas LE, et al.
     Antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation after acute coronary syndromes or percutaneous intervention. J Am Coll Cardiol 2022;79:417–27. https://doi.
     org/10.1016/j.jacc.2021.11.035
     776. Alexander JH, Wojdyla D, Vora AN, Thomas L, Granger CB, Goodman SG, et al. Risk/
     benefit tradeoff of antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation early and
     late after an acute coronary syndrome or percutaneous coronary intervention: insights
     from AUGUSTUS. Circulation 2020;141:1618–27. https://doi.org/10.1161/CIRCULA
     TIONAHA.120.046534
     777. Moayyedi P, Eikelboom JW, Bosch J, Connolly SJ, Dyal L, Shestakovska O, et al. Safety
     of proton pump inhibitors based on a large, multi-year, randomized trial of patients
     receiving rivaroxaban or aspirin. Gastroenterology 2019;157:682–691.e2. https://doi.
     org/10.1053/j.gastro.2019.05.056
     778. Jeridi D, Pellat A, Ginestet C, Assaf A, Hallit R, Corre F, et al. The safety of long-term
     proton pump inhibitor use on cardiovascular health: a meta-analysis. J Clin Med 2022;
     11:4096. https://doi.org/10.3390/jcm11144096
752. Scally B, Emberson JR, Spata E, Reith C, Davies K, Halls H, et al. Effects of gastroprotectant drugs for the prevention and treatment of peptic ulcer disease and its complications: a meta-analysis of randomised trials. Lancet Gastroenterol Hepatol 2018;3:
     231–41. https://doi.org/10.1016/S2468-1253(18)30037-2
753. Fiedler KA, Maeng M, Mehilli J, Schulz-Schupke S, Byrne RA, Sibbing D, et al. Duration
     of triple therapy in patients requiring oral anticoagulation after drug-eluting stent implantation: the ISAR-TRIPLE trial. J Am Coll Cardiol 2015;65:1619–29. https://doi.org/
     10.1016/j.jacc.2015.02.050
     781. Matsumura-Nakano Y, Shizuta S, Komasa A, Morimoto T, Masuda H, Shiomi H, et al.
     Open-label randomized trial comparing oral anticoagulation with and without single
     antiplatelet therapy in patients with atrial fibrillation and stable coronary artery disease
     beyond 1 year after coronary stent implantation. Circulation 2019;139:604–16. https://
     doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.118.036768
     782. Jensen T, Thrane PG, Olesen KKW, Würtz M, Mortensen MB, Gyldenkerne C, et al.
     Antithrombotic treatment beyond 1 year after percutaneous coronary intervention
     in patients with atrial fibrillation. Eur Heart J Cardiovasc Pharmacother 2023;9:208–19.
     https://doi.org/10.1093/ehjcvp/pvac058
     783. Vitalis A, Shantsila A, Proietti M, Vohra RK, Kay M, Olshansky B, et al. Peripheral arterial
     disease in patients with atrial fibrillation: the AFFIRM study. Am J Med 2021;134:514–8.
     https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2020.08.026
     784. Wasmer K, Unrath M, Köbe J, Malyar NM, Freisinger E, Meyborg M, et al. Atrial fibrillation is a risk marker for worse in-hospital and long-term outcome in patients with
     peripheral artery disease. Int J Cardiol 2015;199:223–8. https://doi.org/10.1016/j.
     ijcard.2015.06.094
     785. Griffin WF, Salahuddin T, O’Neal WT, Soliman EZ. Peripheral arterial disease is associated with an increased risk of atrial fibrillation in the elderly. Europace 2016;18:794–8.
     https://doi.org/10.1093/europace/euv369
     786. Lin LY, Lee CH, Yu CC, Tsai CT, Lai LP, Hwang JJ, et al. Risk factors and incidence
     of ischemic stroke in Taiwanese with nonvalvular atrial fibrillation—a nation wide
     database analysis. Atherosclerosis 2011;217:292–5. https://doi.org/10.1016/j. atherosclerosis.2011.03.033
     787. Su MI, Cheng YC, Huang YC, Liu CW. The impact of atrial fibrillation on one-year mortality in patients with severe lower extremity arterial disease. J Clin Med 2022;11:1936.
     https://doi.org/10.3390/jcm11071936
     788. Winkel TA, Hoeks SE, Schouten O, Zeymer U, Limbourg T, Baumgartner I, et al.
     Prognosis of atrial fibrillation in patients with symptomatic peripheral arterial disease: data from the REduction of Atherothrombosis for Continued Health (REACH) Registry. Eur J Vasc Endovasc Surg 2010;40:9–16. https://doi.org/10.1016/j.ejvs.2010. 03.003
754. Nejim B, Mathlouthi A, Weaver L, Faateh M, Arhuidese I, Malas MB. Safety of carotid
     artery revascularization procedures in patients with atrial fibrillation. J Vasc Surg 2020;
     72:2069–2078.e4. https://doi.org/10.1016/j.jvs.2020.01.074
755. Jones WS, Hellkamp AS, Halperin J, Piccini JP, Breithardt G, Singer DE, et al. Efficacy
     and safety of rivaroxaban compared with warfarin in patients with peripheral artery
     disease and non-valvular atrial fibrillation: insights from ROCKET AF. Eur Heart J
     2014;35:242–9. https://doi.org/10.1093/eurheartj/eht492
756. Aboyans V, Ricco JB, Bartelink MEL, Björck M, Brodmann M, Cohnert T, et al. 2017 ESC Guidelines on the diagnosis and treatment of peripheral arterial diseases, in collaboration with the European Society for Vascular Surgery (ESVS): document covering atherosclerotic disease of extracranial carotid and vertebral, mesenteric, renal, upper and lower extremity arteries. Endorsed by: the European Stroke Organization (ESO) The Task Force for the Diagnosis and Treatment of Peripheral Arterial Diseases of the European Society of Cardiology (ESC) and of the European Society for Vascular Surgery (ESVS). Eur Heart J 2018;39:763–816. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ ehx095
757. Schirmer CM, Bulsara KR, Al-Mufti F, Haranhalli N, Thibault L, Hetts SW. Antiplatelets
     and antithrombotics in neurointerventional procedures: guideline update. J Neurointerv
     Surg 2023;15:1155–62. https://doi.org/10.1136/jnis-2022-019844
758. Berge E, Whiteley W, Audebert H, De Marchis GM, Fonseca AC, Padiglioni C, et al.
     European Stroke Organisation (ESO) guidelines on intravenous thrombolysis for acute
     ischaemic stroke. Eur Stroke J 2021;6:I–LXII. https://doi.org/10.1177/239698732198
     9865
     794. Caso V, Masuhr F. A narrative review of nonvitamin K antagonist oral anticoagulant use
     in secondary stroke prevention. J Stroke Cerebrovasc Dis 2019;28:2363–75. https://doi.
     org/10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2019.05.017
     795. Fischer U, Koga M, Strbian D, Branca M, Abend S, Trelle S, et al. Early versus later anticoagulation for stroke with atrial fibrillation. N Engl J Med 2023;388:2411–21. https://
     doi.org/10.1056/NEJMoa2303048
     796. Oldgren J, Åsberg S, Hijazi Z, Wester P, Bertilsson M, Norrving B. Early versus delayed
     non-vitamin K antagonist oral anticoagulant therapy after acute ischemic stroke in atrial fibrillation (TIMING): a registry-based randomized controlled noninferiority study.
     Circulation 2022;146:1056–66. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.122. 060666
759. Schreuder F, van Nieuwenhuizen KM, Hofmeijer J, Vermeer SE, Kerkhoff H, Zock E,
     et al. Apixaban versus no anticoagulation after anticoagulation-associated intracerebral
     haemorrhage in patients with atrial fibrillation in The Netherlands (APACHE-AF): a
     randomised, open-label, phase 2 trial. Lancet Neurol 2021;20:907–16. https://doi.org/ 10.1016/S1474-4422(21)00298-2
     798. SoSTART Collaboration. Effects of oral anticoagulation for atrial fibrillation after spontaneous intracranial haemorrhage in the UK: a randomised, open-label, assessormasked, pilot-phase, non-inferiority trial. Lancet Neurol 2021;20:842–53. https://doi. Org /10.1016/ S1474-4422 (21) 00264-7
760. Klein Klouwenberg PM, Frencken JF, Kuipers S, Ong DS, Peelen LM, van Vught LA, et al. Incidence, predictors, and outcomes of new-onset atrial fibrillation in critically ill patients with sepsis. A cohort study. Am J Respir Crit Care Med 2017;195:205–11.
     https: // doi.org/ 10.1164/rccm. 201603-0618OC
761. Gundlund A, Olesen JB, Butt JH, Christensen MA, Gislason GH, Torp-Pedersen C,
     et al. One-year outcomes in atrial fibrillation presenting during infections: a nationwide
     registry-based study. Eur Heart J 2020;41:1112–9. https://doi.org/10.1093/eurheartj/
     ehz873
     801. Induruwa I, Hennebry E, Hennebry J, Thakur M, Warburton EA, Khadjooi K.
     Sepsis-driven atrial fibrillation and ischaemic stroke. Is there enough evidence to recommend anticoagulation? Eur J Intern Med 2022;98:32–6. https://doi.org/10.1016/j.
     ejim.2021.10.022
     802. Ko D, Saleeba C, Sadiq H, Crawford S, Paul T, Shi Q, et al. Secondary precipitants of
     atrial fibrillation and anticoagulation therapy. J Am Heart Assoc 2021;10:e021746.
     https://doi.org/10.1161/JAHA.121.021746
     803. Li YG, Borgi M, Lip GY. Atrial fibrillation occurring initially during acute medical illness:
     the heterogeneous nature of disease, outcomes and management strategies. Eur Heart
     J Acute Cardiovasc Care 2018;10:2048872618801763. https://doi.org/10.1177/
     2048872618801763
     804. Lowres N, Hillis GS, Gladman MA, Kol M, Rogers J, Chow V, et al. Self-monitoring for
     recurrence of secondary atrial fibrillation following non-cardiac surgery or acute illness: a pilot study. Int J Cardiol Heart Vasc 2020;29:100566. https://doi.org/10.1016/j.
     ijcha.2020.100566
762. Søgaard M, Skjøth F, Nielsen PB, Smit J, Dalager-Pedersen M, Larsen TB, et al.
     Thromboembolic risk in patients with pneumonia and new-onset atrial fibrillation
     not receiving anticoagulation therapy. JAMA Netw Open 2022;5:e2213945. https://
     doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2022.13945
     806. Walkey AJ, Hammill BG, Curtis LH, Benjamin EJ. Long-term outcomes following development of new-onset atrial fibrillation during sepsis. Chest 2014;146:1187–95. https://
     doi.org/10.1378/chest.14-0003
     807. McIntyre WF, Um KJ, Cheung CC, Belley-Côté EP, Dingwall O, Devereaux PJ, et al.
     Atrial fibrillation detected initially during acute medical illness: a systematic review.
     Eur Heart J Acute Cardiovasc Care 2019;8:130–41. https://doi.org/10.1177/
     2048872618799748
     808. Marcus GM, Vittinghoff E, Whitman IR, Joyce S, Yang V, Nah G, et al. Acute consumption of alcohol and discrete atrial fibrillation events. Ann Intern Med 2021;174:1503–9. https://doi.org/10.7326/M21-0228
763. Marcus GM, Modrow MF, Schmid CH, Sigona K, Nah G, Yang J, et al. Individualized
     studies of triggers of paroxysmal atrial fibrillation: the I-STOP-AFib randomized clinical
     trial. JAMA Cardiol 2022;7:167–74. https://doi.org/10.1001/jamacardio.2021.5010
764. Lin AL, Nah G, Tang JJ, Vittinghoff E, Dewland TA, Marcus GM. Cannabis, cocaine,
     methamphetamine, and opiates increase the risk of incident atrial fibrillation. Eur
     Heart J 2022;43:4933–42. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehac558
765. Butt JH, Olesen JB, Havers-Borgersen E, Gundlund A, Andersson C, Gislason GH, et al.
     Risk of thromboembolism associated with atrial fibrillation following noncardiac surgery. J Am Coll Cardiol 2018;72:2027–36. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2018.07.088
766. Gundlund A, Kümler T, Bonde AN, Butt JH, Gislason GH, Torp-Pedersen C, et al.
     Comparative thromboembolic risk in atrial fibrillation with and without a secondary
     precipitant–Danish nationwide cohort study. BMJ Open 2019;9:e028468. https://doi.
     org/10.1136/bmjopen-2018-028468
     813. Walkey AJ, Quinn EK, Winter MR, McManus DD, Benjamin EJ. Practice patterns and
     outcomes associated with use of anticoagulation among patients with atrial fibrillation
     during sepsis. JAMA Cardiol 2016;1:682–90. https://doi.org/10.1001/jamacardio.2016.
     2181
     814. Darwish OS, Strube S, Nguyen HM, Tanios MA. Challenges of anticoagulation for atrial
     fibrillation in patients with severe sepsis. Ann Pharmacother 2013;47:1266–71. https://
     doi.org/10.1177/1060028013500938
     815. Quon MJ, Behlouli H, Pilote L. Anticoagulant use and risk of ischemic stroke and bleeding in patients with secondary atrial fibrillation associated with acute coronary syndromes, acute pulmonary disease, or sepsis. JACC Clin Electrophysiol 2018;4:386–93. https://doi.org/10.1016/j.jacep.2017.08.003
     816. Echahidi N, Pibarot P, O’Hara G, Mathieu P. Mechanisms, prevention, and treatment of
     atrial fibrillation after cardiac surgery. J Am Coll Cardiol 2008;51:793–801. https://doi.
     org/10.1016/j.jacc.2007.10.043
     817. Gillinov AM, Bagiella E, Moskowitz AJ, Raiten JM, Groh MA, Bowdish ME, et al. Rate
     control versus rhythm control for atrial fibrillation after cardiac surgery. N Engl J
     Med 2016;374:1911–21. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1602002
767. Gaudino M, Di Franco A, Rong LQ, Piccini J, Mack M. Postoperative atrial fibrillation:
     from mechanisms to treatment. Eur Heart J 2023;44:1020–39. https://doi.org/10.1093/
     eurheartj/ehad019
     819. Kotecha D, Castella M. Is it time to treat post-operative atrial fibrillation just like regular atrial fibrillation? Eur Heart J 2020;41:652–654a. https://doi.org/10.1093/eurheartj/
     ehz412
     820. Konstantino Y, Zelnik Yovel D, Friger MD, Sahar G, Knyazer B, Amit G. Postoperative
     atrial fibrillation following coronary artery bypass graft surgery predicts long-term atrial fibrillation and stroke. Isr Med Assoc J 2016;18:744–8.
768. Lee SH, Kang DR, Uhm JS, Shim J, Sung JH, Kim JY, et al. New-onset atrial fibrillation
     predicts long-term newly developed atrial fibrillation after coronary artery bypass
     graft. Am Heart J 2014;167:593–600.e1. https://doi.org/10.1016/j.ahj.2013.12.010
769. Lin MH, Kamel H, Singer DE, Wu YL, Lee M, Ovbiagele B. Perioperative/postoperative
     atrial fibrillation and risk of subsequent stroke and/or mortality. Stroke 2019;50:
     1364–71. https://doi.org/10.1161/STROKEAHA.118.023921
770. AlTurki A, Marafi M, Proietti R, Cardinale D, Blackwell R, Dorian P, et al. Major adverse
     cardiovascular events associated with postoperative atrial fibrillation after noncardiac
     surgery: a systematic review and meta-analysis. Circ Arrhythm Electrophysiol 2020;13:
     e007437. https://doi.org/10.1161/CIRCEP.119.007437
771. Goyal P, Kim M, Krishnan U, McCullough SA, Cheung JW, Kim LK, et al. Post-operative
     atrial fibrillation and risk of heart failure hospitalization. Eur Heart J 2022;43:2971–80.
     https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehac285
     825. Eikelboom R, Sanjanwala R, Le ML, Yamashita MH, Arora RC. Postoperative atrial fibrillation after cardiac surgery: a systematic review and meta-analysis. Ann Thorac Surg
     2021;111:544–54. https://doi.org/10.1016/j.athoracsur.2020.05.104
772. Benedetto U, Gaudino MF, Dimagli A, Gerry S, Gray A, Lees B, et al. Postoperative
     atrial fibrillation and long-term risk of stroke after isolated coronary artery bypass graft
     surgery. Circulation 2020;142:1320–9. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.
     120.046940
     827. Taha A, Nielsen SJ, Bergfeldt L, Ahlsson A, Friberg L, Björck S, et al. New-onset atrial
     fibrillation after coronary artery bypass grafting and long-term outcome: a populationbased nationwide study from the SWEDEHEART registry. J Am Heart Assoc 2021;10:
     e017966. https://doi.org/10.1161/JAHA.120.017966
773. Dobrev D, Aguilar M, Heijman J, Guichard JB, Nattel S. Postoperative atrial fibrillation:
     mechanisms, manifestations and management. Nat Rev Cardiol 2019;16:417–36.
     https://doi.org/10.1038/s41569-019-0166-5
     829. Mathew JP, Fontes ML, Tudor IC, Ramsay J, Duke P, Mazer CD, et al. A multicenter risk
     index for atrial fibrillation after cardiac surgery. JAMA 2004;291:1720–9. https://doi.
     org/10.1001/jama.291.14.1720
     830. Villareal RP, Hariharan R, Liu BC, Kar B, Lee VV, Elayda M, et al. Postoperative atrial
     fibrillation and mortality after coronary artery bypass surgery. J Am Coll Cardiol
     2004;43:742–8. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2003.11.023
774. Cardinale D, Sandri MT, Colombo A, Salvatici M, Tedeschi I, Bacchiani G, et al.
     Prevention of atrial fibrillation in high-risk patients undergoing lung cancer surgery:
     the PRESAGE trial. Ann Surg 2016;264:244–51. https://doi.org/10.1097/SLA.
     0000000000001626
     832. Ojima T, Nakamori M, Nakamura M, Katsuda M, Hayata K, Kato T, et al. Randomized
     clinical trial of landiolol hydrochloride for the prevention of atrial fibrillation and postoperative complications after oesophagectomy for cancer. Br J Surg 2017;104:1003–9. https://doi.org/10.1002/bjs.10548
775. Arsenault KA, Yusuf AM, Crystal E, Healey JS, Morillo CA, Nair GM, et al. Interventions
     for preventing post-operative atrial fibrillation in patients undergoing heart surgery.
     Cochrane Database Syst Rev 2013;1:CD003611. https://doi.org/10.1002/14651858. CD003611.pub3
776. Ozaydin M, Icli A, Yucel H, Akcay S, Peker O, Erdogan D, et al. Metoprolol vs. carvedilol
     or carvedilol plus N-acetyl cysteine on post-operative atrial fibrillation: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Eur Heart J 2013;34:597–604. https://doi.org/ 10.1093/eurheartj/ehs423
     835. O’Neal JB, Billings F, Liu X, Shotwell MS, Liang Y, Shah AS, et al. Effect of preoperative
     beta-blocker use on outcomes following cardiac surgery. Am J Cardiol 2017;120:
     1293–7. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2017.07.012
777. Ziff OJ, Samra M, Howard JP, Bromage DI, Ruschitzka F, Francis DP, et al. Beta-blocker
     efficacy across different cardiovascular indications: an umbrella review and meta-analytic assessment. BMC Med 2020;18:103. https://doi.org/10.1186/s12916- 020-01564-3
778. Tisdale JE, Wroblewski HA, Wall DS, Rieger KM, Hammoud ZT, Young JV, et al. A randomized trial evaluating amiodarone for prevention of atrial fibrillation after pulmonary resection. Ann Thorac Surg 2009;88:886–93; discussion 894–5. https://doi.org/10.
     1016/j.athoracsur.2009.04.074
     838. Auer J, Weber T, Berent R, Puschmann R, Hartl P, Ng CK, et al. A comparison between
     oral antiarrhythmic drugs in the prevention of atrial fibrillation after cardiac surgery:
     the pilot Study of Prevention of Postoperative Atrial Fibrillation (SPPAF), a randomized, placebo-controlled trial. Am Heart J 2004;147:636–43. https://doi.org/10. 1016/j.ahj.2003.10.041
     839. Buckley MS, Nolan PE, Jr, Slack MK, Tisdale JE, Hilleman DE, Copeland JG. Amiodarone prophylaxis for atrial fibrillation after cardiac surgery: meta-analysis of dose response and timing of initiation. Pharmacotherapy 2007;27:360–8. https://doi.org/10.1592/phco. 27.3.360
779. Riber LP, Christensen TD, Jensen HK, Hoejsgaard A, Pilegaard HK. Amiodarone significantly decreases atrial fibrillation in patients undergoing surgery for lung cancer. Ann
     Thorac Surg 2012;94:339–44; discussion 345–6. https://doi.org/10.1016/j.athoracsur.
     2011.12.096
     841. Couffignal C, Amour J, Ait-Hamou N, Cholley B, Fellahi JL, Duval X, et al. Timing of
     β-blocker reintroduction and the occurrence of postoperative atrial fibrillation after
     cardiac surgery: a prospective cohort study. Anesthesiology 2020;132:267–79.
     https://doi.org/10.1097/ALN.0000000000003064
     842. Piccini JP, Ahlsson A, Dorian P, Gillinov MA, Kowey PR, Mack MJ, et al. Design and rationale of a phase 2 study of NeurOtoxin (Botulinum Toxin Type A) for the
     PreVention of post-operative atrial fibrillation—the NOVA study. Am Heart J 2022;
     245:51–9. https://doi.org/10.1016/j.ahj.2021.10.114
780. O’Brien B, Burrage PS, Ngai JY, Prutkin JM, Huang CC, Xu X, et al. Society of
     Cardiovascular Anesthesiologists/European Association of Cardiothoracic
     Anaesthetists Practice Advisory for the management of perioperative atrial fibrillation
     in patients undergoing cardiac surgery. J Cardiothorac Vasc Anesth 2019;33:12–26.
     https://doi.org/10.1053/j.jvca.2018.09.039
     844. Gaudino M, Sanna T, Ballman KV, Robinson NB, Hameed I, Audisio K, et al. Posterior
     left pericardiotomy for the prevention of atrial fibrillation after cardiac surgery: an
     adaptive, single-centre, single-blind, randomised, controlled trial. Lancet 2021;398:
     2075–83. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)02490-9
781. Abdelaziz A, Hafez AH, Elaraby A, Roshdy MR, Abdelaziz M, Eltobgy MA, et al.
     Posterior pericardiotomy for the prevention of atrial fibrillation after cardiac surgery:
     a systematic review and meta-analysis of 25 randomised controlled trials.
     EuroIntervention 2023;19:e305–17. https://doi.org/10.4244/EIJ-D-22-00948
782. Soletti GJ, Perezgrovas-Olaria R, Harik L, Rahouma M, Dimagli A, Alzghari T, et al.
     Effect of posterior pericardiotomy in cardiac surgery: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Front Cardiovasc Med 2022;9:1090102.
     https://doi.org/10.3389/fcvm.2022.1090102
783. Conen D, Ke Wang M, Popova E, Chan MTV, Landoni G, Cata JP, et al. Effect of colchicine on perioperative atrial fibrillation and myocardial injury after non-cardiac surgery in patients undergoing major thoracic surgery (COP-AF): an international
     randomised trial. Lancet 2023;402:1627–35. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(23)
     01689-6
     848. Fragão-Marques M, Teixeira F, Mancio J, Seixas N, Rocha-Neves J, Falcão-Pires I, et al.
     Impact of oral anticoagulation therapy on postoperative atrial fibrillation outcomes: a
     systematic review and meta-analysis. Thromb J 2021;19:89. https://doi.org/10.1186/
     s12959-021-00342-2
     849. Neves IA, Magalhães A, Lima da Silva G, Almeida AG, Borges M, Costa J, et al.
     Anticoagulation therapy in patients with post-operative atrial fibrillation: systematic
     review with meta-analysis. Vascul Pharmacol 2022;142:106929. https://doi.org/10.
     1016/j.vph.2021.106929
     850. Daoud EG, Strickberger SA, Man KC, Goyal R, Deeb GM, Bolling SF, et al. Preoperative
     amiodarone as prophylaxis against atrial fibrillation after heart surgery. N Engl J Med
     1997;337:1785–91. https://doi.org/10.1056/NEJM199712183372501
784. Yagdi T, Nalbantgil S, Ayik F, Apaydin A, Islamoglu F, Posacioglu H, et al. Amiodarone
     reduces the incidence of atrial fibrillation after coronary artery bypass grafting. J Thorac
     Cardiovasc Surg 2003;125:1420–5. https://doi.org/10.1016/S0022-5223(02)73292-3
785. Butt JH, Xian Y, Peterson ED, Olsen PS, Rorth R, Gundlund A, et al. Long-term
     thromboembolic risk in patients with postoperative atrial fibrillation after coronary artery bypass graft surgery and patients with nonvalvular atrial fibrillation. JAMA Cardiol
     2018;3:417–24. https://doi.org/10.1001/jamacardio.2018.0405
786. Gialdini G, Nearing K, Bhave PD, Bonuccelli U, Iadecola C, Healey JS, et al.
     Perioperative atrial fibrillation and the long-term risk of ischemic stroke. JAMA 2014;
     312:616–22. https://doi.org/10.1001/jama.2014.9143
787. Horwich P, Buth KJ, Legare JF. New onset postoperative atrial fibrillation is associated
     with a long-term risk for stroke and death following cardiac surgery. J Card Surg 2013;
     28:8–13. https://doi.org/10.1111/jocs.12033
788. Devereaux PJ, Yang H, Yusuf S, Guyatt G, Leslie K, et al. Effects of extended-release
     metoprolol succinate in patients undergoing non-cardiac surgery (POISE trial): a randomised controlled trial. Lancet 2008;371:1839–47. https://doi.org/10.1016/S0140-
     6736(08)60601-7
789. Hart RG, Diener HC, Coutts SB, Easton JD, Granger CB, O’Donnell MJ, et al. Embolic
     strokes of undetermined source: the case for a new clinical construct. Lancet Neurol
     2014;13:429–38. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(13)70310-7
790. Sanna T, Diener HC, Passman RS, Di Lazzaro V, Bernstein RA, Morillo CA, et al.
     Cryptogenic stroke and underlying atrial fibrillation. N Engl J Med 2014;370:
     2478–86. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1313600
791. Rubiera M, Aires A, Antonenko K, Lémeret S, Nolte CH, Putaala J, et al. European
     Stroke Organisation (ESO) guideline on screening for subclinical atrial fibrillation after
     stroke or transient ischaemic attack of undetermined origin. Eur Stroke J 2022;7:VI.
     https://doi.org/10.1177/23969873221099478
     859. von Falkenhausen AS, Feil K, Sinner MF, Schönecker S, Müller J, Wischmann J, et al.
     Atrial fibrillation risk assessment after embolic stroke of undetermined source. Ann
     Neurol 2023;93:479–88. https://doi.org/10.1002/ana.26545
792. Gladstone DJ, Spring M, Dorian P, Panzov V, Thorpe KE, Hall J, et al. Atrial fibrillation in patients with cryptogenic stroke. N Engl J Med 2014;370:2467–77. https://doi.org/10.
     1056/NEJMoa1311376
     861. Wachter R, Gröschel K, Gelbrich G, Hamann GF, Kermer P, Liman J, et al. Holter-electrocardiogram-monitoring in patients with acute ischaemic stroke
     (Find-AF(RANDOMISED)): an open-label randomised controlled trial. Lancet Neurol
     2017;16:282–90. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(17)30002-9
793. Buck BH, Hill MD, Quinn FR, Butcher KS, Menon BK, Gulamhusein S, et al. Effect of
     implantable vs prolonged external electrocardiographic monitoring on atrial fibrillation
     detection in patients with ischemic stroke: the PER DIEM randomized clinical trial.
     JAMA 2021;325:2160–8. https://doi.org/10.1001/jama.2021.6128
794. Bernstein RA, Kamel H, Granger CB, Piccini JP, Sethi PP, Katz JM, et al. Effect of longterm continuous cardiac monitoring vs usual care on detection of atrial fibrillation in
     patients with stroke attributed to large- or small-vessel disease: the STROKE-AF randomized clinical trial. JAMA 2021;325:2169–77. https://doi.org/10.1001/jama.2021.
     6470
795. Tsivgoulis G, Katsanos AH, Köhrmann M, Caso V, Perren F, Palaiodimou L, et al.
     Duration of implantable cardiac monitoring and detection of atrial fibrillation in ischemic stroke patients: a systematic review and meta-analysis. J Stroke 2019;21:302–11.
     https://doi.org/10.5853/jos.2019.01067
     865. Sagris D, Harrison SL, Buckley BJR, Ntaios G, Lip GYH. Long-term cardiac monitoring
     after embolic stroke of undetermined source: search longer, look harder. Am J Med
     2022;135:e311–7. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2022.04.030
796. Liantinioti C, Palaiodimou L, Tympas K, Parissis J, Theodorou A, Ikonomidis I, et al.
     Potential utility of neurosonology in paroxysmal atrial fibrillation detection in patients
     with cryptogenic stroke. J Clin Med 2019;8:2002. https://doi.org/10.3390/jcm8112002
797. Tsivgoulis G, Katsanos AH, Grory BM, Köhrmann M, Ricci BA, Tsioufis K, et al.
     Prolonged cardiac rhythm monitoring and secondary stroke prevention in patients
     with cryptogenic cerebral ischemia. Stroke 2019;50:2175–80. https://doi.org/10.
     1161/STROKEAHA.119.025169
798. Favilla CG, Ingala E, Jara J, Fessler E, Cucchiara B, Messé SR, et al. Predictors of finding
     occult atrial fibrillation after cryptogenic stroke. Stroke 2015;46:1210–5. https://doi.
     org/10.1161/STROKEAHA.114.007763
     869. Lip GY, Nielsen PB. Should patients with atrial fibrillation and 1 stroke risk factor
     (CHA2DS2-VASc score 1 in men, 2 in women) be anticoagulated? Yes: even 1 stroke
     risk factor confers a real risk of stroke. Circulation 2016;133:1498–503; discussion
     1503. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.115.016713
799. Ricci B, Chang AD, Hemendinger M, Dakay K, Cutting S, Burton T, et al. A simple score
     that predicts paroxysmal atrial fibrillation on outpatient cardiac monitoring after embolic stroke of unknown source. J Stroke Cerebrovasc Dis 2018;27:1692–6. https://doi.
     org/10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2018.01.028
800. Kwong C, Ling AY, Crawford MH, Zhao SX, Shah NH. A clinical score for predicting
     atrial fibrillation in patients with cryptogenic stroke or transient ischemic attack.
     Cardiology 2017;138:133–40. https://doi.org/10.1159/000476030
801. Li YG, Bisson A, Bodin A, Herbert J, Grammatico-Guillon L, Joung B, et al. C(2) HEST
     score and prediction of incident atrial fibrillation in poststroke patients: a French nationwide study. J Am Heart Assoc 2019;8:e012546. https://doi.org/10.1161/JAHA.119.
     012546
802. Haeusler KG, Gröschel K, Köhrmann M, Anker SD, Brachmann J, Böhm M, et al. Expert
     opinion paper on atrial fibrillation detection after ischemic stroke. Clin Res Cardiol
     2018;107:871–80. https://doi.org/10.1007/s00392-018-1256-9
803. Dilaveris PE, Antoniou CK, Caiani EG, Casado-Arroyo R, Climent A, Cluitmans M,
     et al. ESC working group on e-cardiology position paper: accuracy and reliability of
     electrocardiogram monitoring in the detection of atrial fibrillation in cryptogenic
     stroke patients: in collaboration with the Council on Stroke, the European Heart
     Rhythm Association, and the Digital Health Committee. Eur Heart J Digit Health
     2022;3:341–58. https://doi.org/10.1093/ehjdh/ztac026
804. Diener HC, Sacco RL, Easton JD, Granger CB, Bernstein RA, Uchiyama S, et al.
     Dabigatran for prevention of stroke after embolic stroke of undetermined source.
     N Engl J Med 2019;380:1906–17. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1813959
805. Hart RG, Sharma M, Mundl H, Kasner SE, Bangdiwala SI, Berkowitz SD, et al.
     Rivaroxaban for stroke prevention after embolic stroke of undetermined source. N
     Engl J Med 2018;378:2191–201. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1802686
806. Poli S, Meissner C, Baezner HJ, Kraft A, Hillenbrand F, Hobohm C, et al. Apixaban for
     treatment of embolic stroke of undetermined source (ATTICUS) randomized trial—
     update of patient characteristics and study timeline after interim analysis. Eur Heart J
     2021;42:ehab724.2070. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehab724.2070
807. Vaidya VR, Arora S, Patel N, Badheka AO, Patel N, Agnihotri K, et al. Burden of arrhythmia in pregnancy. Circulation 2017;135:619–21. https://doi.org/10.1161/
     CIRCULATIONAHA.116.026681
808. Lee MS, Chen W, Zhang Z, Duan L, Ng A, Spencer HT, et al. Atrial fibrillation and atrial
     flutter in pregnant women—a population-based study. J Am Heart Assoc 2016;5:
     e003182. https://doi.org/10.1161/JAHA.115.003182
809. Tamirisa KP, Elkayam U, Briller JE, Mason PK, Pillarisetti J, Merchant FM, et al.
     Arrhythmias in pregnancy. JACC Clin Electrophysiol 2022;8:120–35. https://doi.org/10.
     1016/j.jacep.2021.10.004
810. Salam AM, Ertekin E, van Hagen IM, Al Suwaidi J, Ruys TPE, Johnson MR, et al. Atrial
     fibrillation or flutter during pregnancy in patients with structural heart disease: data
     from the ROPAC (Registry on Pregnancy and Cardiac Disease). JACC Clin
     Electrophysiol 2015;1:284–92. https://doi.org/10.1016/j.jacep.2015.04.013
811. Chokesuwattanaskul R, Thongprayoon C, Bathini T, O’Corragain OA, Sharma K,
     Prechawat S, et al. Incidence of atrial fibrillation in pregnancy and clinical significance:
     a meta-analysis. Adv Med Sci 2019;64:415–22. https://doi.org/10.1016/j.advms.2019.
     07.003
812. Tamirisa KP, Dye C, Bond RM, Hollier LM, Marinescu K, Vaseghi M, et al. Arrhythmias
     and heart failure in pregnancy: a dialogue on multidisciplinary collaboration. J Cardiovasc
     Dev Dis 2022;9:199. https://doi.org/10.3390/jcdd9070199
813. Al Bahhawi T, Aqeeli A, Harrison SL, Lane DA, Skjøth F, Buchan I, et al.
     Pregnancy-related complications and incidence of atrial fibrillation: a systematic review. J Clin Med 2023;12:1316. https://doi.org/10.3390/jcm12041316
814. Regitz-Zagrosek V, Roos-Hesselink JW, Bauersachs J, Blomstrom-Lundqvist C, Cifkova
     R, De Bonis M, et al. 2018 ESC Guidelines for the management of cardiovascular diseases during pregnancy. Eur Heart J 2018;39:3165–241. https://doi.org/10.1093/
     eurheartj/ehy340
     886. Areia AL, Mota-Pinto A. Experience with direct oral anticoagulants in pregnancy—a
     systematic review. J Perinat Med 2022;50:457–61. https://doi.org/10.1515/jpm-2021-
     0457
815. Ueberham L, Hindricks G. Anticoagulation in special patient populations with atrial fibrillation. Herz 2021;46:323–8. https://doi.org/10.1007/s00059-021-05042-1
816. Bateman BT, Heide-Jørgensen U, Einarsdóttir K, Engeland A, Furu K, Gissler M, et al.
     β-Blocker use in pregnancy and the risk for congenital malformations: an international
     cohort study. Ann Intern Med 2018;169:665–73. https://doi.org/10.7326/M18-0338
817. Butters L, Kennedy S, Rubin PC. Atenolol in essential hypertension during pregnancy.
     BMJ 1990;301:587–9. https://doi.org/10.1136/bmj.301.6752.587
818. Ramlakhan KP, Kauling RM, Schenkelaars N, Segers D, Yap SC, Post MC, et al.
     Supraventricular arrhythmia in pregnancy. Heart 2022;108:1674–81. https://doi.org/
     10.1136/heartjnl-2021-320451
819. Katritsis DG, Boriani G, Cosio FG, Hindricks G, Jais P, Josephson ME, et al. European
     Heart Rhythm Association (EHRA) consensus document on the management of supraventricular arrhythmias, endorsed by Heart Rhythm Society (HRS), Asia-Pacific
     Heart Rhythm Society (APHRS), and Sociedad Latinoamericana de Estimulacion
     Cardiaca y Electrofisiologia (SOLAECE). Eur Heart J 2017;19:465–511. https://doi.
     org/10.1093/europace/euw301
820. Moore JS, Teefey P, Rao K, Berlowitz MS, Chae SH, Yankowitz J. Maternal arrhythmia:
     a case report and review of the literature. Obstet Gynecol Surv 2012;67:298–312.
     https://doi.org/10.1097/OGX.0b013e318253a76e
821. Wang YC, Chen CH, Su HY, Yu MH. The impact of maternal cardioversion on fetal
     haemodynamics. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2006;126:268–9. https://doi.org/10.
     1016/j.ejogrb.2005.11.021
     894. European Heart Rhythm Association; European Association for Cardio-Thoracic
     Surgery; Camm AJ, Kirchhof P, Lip GY, Schotten U, et al. Guidelines for the management of atrial fibrillation: the Task Force for the Management of Atrial Fibrillation of
     the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2010;31:2369–429. https://
     doi.org/10.1093/eurheartj/ehq278
822. Kockova R, Kocka V, Kiernan T, Fahy GJ. Ibutilide-induced cardioversion of atrial fibrillation during pregnancy. J Cardiovasc Electrophysiol 2007;18:545–7. https://doi.org/
     10.1111/j.1540-8167.2006.00752.x
     896. Georgiopoulos G, Tsiachris D, Kordalis A, Kontogiannis C, Spartalis M, Pietri P, et al.
     Pharmacotherapeutic strategies for atrial fibrillation in pregnancy. Expert Opin
     Pharmacother 2019;20:1625–36. https://doi.org/10.1080/14656566.2019.1621290
823. Jensen AS, Idorn L, Nørager B, Vejlstrup N, Sondergaard L. Anticoagulation in adults
     with congenital heart disease: the who, the when and the how? Heart 2015;101:
     424–9. https://doi.org/10.1136/heartjnl-2014-305576
824. Pujol C, Niesert AC, Engelhardt A, Schoen P, Kusmenkov E, Pittrow D, et al.
     Usefulness of direct oral anticoagulants in adult congenital heart disease. Am J
     Cardiol 2016;117:450–5. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2015.10.062
825. Yang H, Bouma BJ, Dimopoulos K, Khairy P, Ladouceur M, Niwa K, et al. Non-vitamin K antagonist oral anticoagulants (NOACs) for thromboembolic prevention, are they
     safe in congenital heart disease? Results of a worldwide study. Int J Cardiol 2020;
     299:123–30. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2019.06.014
826. Renda G, Ricci F, Giugliano RP, De Caterina R. Non-vitamin K antagonist oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation and valvular heart disease. J Am Coll Cardiol
     2017;69:1363–71. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2016.12.038
827. Caldeira D, David C, Costa J, Ferreira JJ, Pinto FJ. Non-vitamin K antagonist oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation and valvular heart disease: systematic review
     and meta-analysis. Eur Heart J Cardiovasc Pharmacother 2018;4:111–8. https://doi.org/
     10.1093/ehjcvp/pvx028
     902. Ammash NM, Phillips SD, Hodge DO, Connolly HM, Grogan MA, Friedman PA, et al.
     Outcome of direct current cardioversion for atrial arrhythmias in adults with congenital heart disease. Int J Cardiol 2012;154:270–4. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2010.09.
     028
     903. Feltes TF, Friedman RA. Transesophageal echocardiographic detection of atrial thrombi in patients with nonfibrillation atrial tachyarrhythmias and congenital heart disease.
     J Am Coll Cardiol 1994;24:1365–70. https://doi.org/10.1016/0735-1097(94)90121-X
828. Roos-Hesselink JW, Meijboom FJ, Spitaels SE, van Domburg R, van Rijen EH, Utens EM, et al. Excellent survival and low incidence of arrhythmias, stroke and heart failure longterm after surgical ASD closure at young age. A prospective follow-up study of 21–33
     years. Eur Heart J 2003;24:190–7. https://doi.org/10.1016/S0195-668X(02)00383-4
829. Mas JL, Derumeaux G, Guillon B, Massardier E, Hosseini H, Mechtouff L, et al. Patent
     foramen ovale closure or anticoagulation vs. antiplatelets after stroke. N Engl J Med
     2017;377:1011–21. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1705915
830. Gutierrez SD, Earing MG, Singh AK, Tweddell JS, Bartz PJ. Atrial tachyarrhythmias and
     the Cox-Maze procedure in congenital heart disease. Congenit Heart Dis 2013;8:434–9.
     https://doi.org/10.1111/chd.12031
     907. Kobayashi J, Yamamoto F, Nakano K, Sasako Y, Kitamura S, Kosakai Y. Maze procedure
     for atrial fibrillation associated with atrial septal defect. Circulation 1998;98:II399–402.
831. Shim H, Yang JH, Park PW, Jeong DS, Jun TG. Efficacy of the Maze procedure for atrial
     fibrillation associated with atrial septal defect. Korean J Thorac Cardiovasc Surg 2013;46:
     98–103. https://doi.org/10.5090/kjtcs.2013.46.2.98
832. Sherwin ED, Triedman JK, Walsh EP. Update on interventional electrophysiology in
     congenital heart disease: evolving solutions for complex hearts. Circ Arrhythm
     Electrophysiol 2013;6:1032–40. https://doi.org/10.1161/CIRCEP.113.000313
833. Chiha M, Samarasinghe S, Kabaker AS. Thyroid storm: an updated review. J Intensive
     Care Med 2015;30:131–40. https://doi.org/10.1177/0885066613498053
834. Y-Hassan S, Falhammar H. Cardiovascular manifestations and complications of pheochromocytomas and paragangliomas. J Clin Med 2020;9:2435. https://doi.org/10.3390/
     jcm9082435
     912. Baumgartner C, da Costa BR, Collet TH, Feller M, Floriani C, Bauer DC, et al. Thyroid
     function within the normal range, subclinical hypothyroidism, and the risk of atrial
     fibrillation. Circulation 2017;136:2100–16. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.
     117.028753
835. Huang M, Yang S, Ge G, Zhi H, Wang L. Effects of thyroid dysfunction and the thyroidstimulating hormone levels on the risk of atrial fibrillation: a systematic review and
     dose-response meta-analysis from cohort studies. Endocr Pract 2022;28:822–31.
     https://doi.org/10.1016/j.eprac.2022.05.008
     914. Shin DG, Kang MK, Han D, Choi S, Cho JR, Lee N. Enlarged left atrium and decreased
     left atrial strain are associated with atrial fibrillation in patients with hyperthyroidism
     irrespective of conventional risk factors. Int J Cardiovasc Imaging 2022;38:613–20.
     https://doi.org/10.1007/s10554-021-02450-6
     915. Sawin CT, Geller A, Wolf PA, Belanger AJ, Baker E, Bacharach P, et al. Low serum
     thyrotropin concentrations as a risk factor for atrial fibrillation in older persons. N
     Engl J Med 1994;331:1249–52. https://doi.org/10.1056/NEJM199411103311901
836. Lyon AR, López-Fernández T, Couch LS, Asteggiano R, Aznar MC, Bergler-Klein J, et al. 2022 ESC Guidelines on cardio-oncology developed in collaboration with the
     European Hematology Association (EHA), the European Society for Therapeutic
     Radiology and Oncology (ESTRO) and the International Cardio-Oncology Society
     (IC-OS). Eur Heart J 2022;43:4229–361. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehac244
837. El Sabbagh R, Azar NS, Eid AA, Azar ST. Thyroid dysfunctions due to immune checkpoint inhibitors: a review. Int J Gen Med 2020;13:1003–9. https://doi.org/10.2147/IJGM.
     S261433
     918. Gammage MD, Parle JV, Holder RL, Roberts LM, Hobbs FD, Wilson S, et al.
     Association between serum free thyroxine concentration and atrial fibrillation. Arch
     Intern Med 2007;167:928–34. https://doi.org/10.1001/archinte.167.9.928
838. Selmer C, Olesen JB, Hansen ML, Lindhardsen J, Olsen AM, Madsen JC, et al. The spectrum of thyroid disease and risk of new onset atrial fibrillation: a large population cohort study. BMJ 2012;345:e7895. https://doi.org/10.1136/bmj.e7895
839. Kim K, Yang PS, Jang E, Yu HT, Kim TH, Uhm JS, et al. Increased risk of ischemic stroke
     and systemic embolism in hyperthyroidism-related atrial fibrillation: a nationwide cohort study. Am Heart J 2021;242:123–31. https://doi.org/10.1016/j.ahj.2021.08.018
840. Zhang J, Bisson A, Fauchier G, Bodin A, Herbert J, Ducluzeau PH, et al. Yearly incidence
     of stroke and bleeding in atrial fibrillation with concomitant hyperthyroidism: a national discharge database study. J Clin Med 2022;11:1342. https://doi.org/10.3390/
     jcm11051342
     922. Bartalena L, Bogazzi F, Chiovato L, Hubalewska-Dydejczyk A, Links TP, Vanderpump
     M. 2018 European Thyroid Association (ETA) guidelines for the management of
     amiodarone-associated thyroid dysfunction. Eur Thyroid J 2018;7:55–66. https://doi.
     org/10.1159/000486957
     923. Cappellani D, Papini P, Di Certo AM, Morganti R, Urbani C, Manetti L, et al. Duration
     of exposure to thyrotoxicosis increases mortality of compromised AIT patients: the
     role of early thyroidectomy. J Clin Endocrinol Metab 2020;105:dgaa464. https://doi.
     org/10.1210/clinem/dgaa464
     924. Trevisan C, Piovesan F, Lucato P, Zanforlini BM, De Rui M, Maggi S, et al.
     Parathormone, vitamin D and the risk of atrial fibrillation in older adults: a prospective
     study. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2019;29:939–45. https://doi.org/10.1016/j.numecd.
     2019.05.064
     925. Pepe J, Cipriani C, Curione M, Biamonte F, Colangelo L, Danese V, et al. Reduction of
     arrhythmias in primary hyperparathyroidism, by parathyroidectomy, evaluated with
     24-h ECG monitoring. Eur J Endocrinol 2018;179:117–24. https://doi.org/10.1530/
     EJE-17-0948
     926. Pepe J, Cipriani C, Sonato C, Raimo O, Biamonte F, Minisola S. Cardiovascular manifestations of primary hyperparathyroidism: a narrative review. Eur J Endocrinol 2017;
     177:R297–308. https://doi.org/10.1530/EJE-17-0485
841. Monticone S, D’Ascenzo F, Moretti C, Williams TA, Veglio F, Gaita F, et al.
     Cardiovascular events and target organ damage in primary aldosteronism compared
     with essential hypertension: a systematic review and meta-analysis. Lancet Diabetes
     Endocrinol 2018;6:41–50. https://doi.org/10.1016/S2213-8587(17)30319-4
842. Bollati M, Lopez C, Bioletto F, Ponzetto F, Ghigo E, Maccario M, et al. Atrial fibrillation
     and aortic ectasia as complications of primary aldosteronism: focus on pathophysiological aspects. Int J Mol Sci 2022;23:2111. https://doi.org/10.3390/ijms23042111
843. Kim KJ, Hong N, Yu MH, Lee H, Lee S, Lim JS, et al. Time-dependent risk of atrial
     fibrillation in patients with primary aldosteronism after medical or surgical treatment
     initiation. Hypertension 2021;77:1964–73. https://doi.org/10.1161/HYPERTENSIONA
     HA.120.16909
     930. Larsson SC, Lee WH, Burgess S, Allara E. Plasma cortisol and risk of atrial fibrillation: a
     Mendelian randomization study. J Clin Endocrinol Metab 2021;106:e2521–6. https://doi.
     org/10.1210/clinem/dgab219
844. Di Dalmazi G, Vicennati V, Pizzi C, Mosconi C, Tucci L, Balacchi C, et al. Prevalence and incidence of atrial fibrillation in a large cohort of adrenal incidentalomas: a long-term
     study. J Clin Endocrinol Metab 2020;105:dgaa270. https://doi.org/10.1210/clinem/
     dgaa270
845. Hong S, Kim KS, Han K, Park CY. Acromegaly and cardiovascular outcomes: a cohort
     study. Eur Heart J 2022;43:1491–9. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehab822
     933. Polina I, Jansen HJ, Li T, Moghtadaei M, Bohne LJ, Liu Y, et al. Loss of insulin signaling
     may contribute to atrial fibrillation and atrial electrical remodeling in type 1 diabetes. Proc Natl Acad Sci USA 2020;117:7990–8000. https://doi.org/10.1073/pnas.19148 5311
846. Lee YB, Han K, Kim B, Lee SE, Jun JE, Ahn J, et al. Risk of early mortality and cardiovascular disease in type 1 diabetes: a comparison with type 2 diabetes, a nationwide study. Cardiovasc Diabetol 2019;18:157. https://doi.org/10.1186/s12933-019-0953-7
847. Bisson A, Bodin A, Fauchier G, Herbert J, Angoulvant D, Ducluzeau PH, et al. Sex, age,
     type of diabetes and incidence of atrial fibrillation in patients with diabetes mellitus: a
     nationwide analysis. Cardiovasc Diabetol 2021;20:24. https://doi.org/10.1186/s12933-
     021-01216-7
     936. Dahlqvist S, Rosengren A, Gudbjörnsdottir S, Pivodic A, Wedel H, Kosiborod M, et al.
     Risk of atrial fibrillation in people with type 1 diabetes compared with matched controls from the general population: a prospective case-control study. Lancet Diabetes
     Endocrinol 2017;5:799–807. https://doi.org/10.1016/S2213-8587(17)30262-0
848. Cai X, Li J, Cai W, Chen C, Ma J, Xie Z, et al. Meta-analysis of type 1 diabetes mellitus
     and risk of cardiovascular disease. J Diabetes Complications 2021;35:107833. https://doi.
     org/10.1016/j.jdiacomp.2020.107833
     938. Zellerhoff S, Pistulli R, Monnig G, Hinterseer M, Beckmann BM, Kobe J, et al. Atrial arrhythmias in long-QT syndrome under daily life conditions: a nested case control
     study. J Cardiovasc Electrophysiol 2009;20:401–7. https://doi.org/10.1111/j.1540-8167. 2008.01339.x
     939. Johnson JN, Tester DJ, Perry J, Salisbury BA, Reed CR, Ackerman MJ. Prevalence of
     early-onset atrial fibrillation in congenital long QT syndrome. Heart Rhythm 2008;5:
     704–9. https://doi.org/10.1016/j.hrthm.2008.02.007
849. Gaita F, Giustetto C, Bianchi F, Wolpert C, Schimpf R, Riccardi R, et al. Short QT syndrome: a familial cause of sudden death. Circulation 2003;108:965–70. https://doi.org/
     10.1161/01.CIR.0000085071.28695.C4
     941. Borggrefe M, Wolpert C, Antzelevitch C, Veltmann C, Giustetto C, Gaita F, et al. Short
     QT syndrome genotype-phenotype correlations. J Electrocardiol 2005;38:75–80.
     https://doi.org/10.1016/j.jelectrocard.2005.06.009
     942. Giustetto C, Di Monte F, Wolpert C, Borggrefe M, Schimpf R, Sbragia P, et al. Short
     QT syndrome: clinical findings and diagnostic-therapeutic implications. Eur Heart J
     2006;27:2440–7. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehl185
850. Bordachar P, Reuter S, Garrigue S, Cai X, Hocini M, Jais P, et al. Incidence, clinical implications and prognosis of atrial arrhythmias in Brugada syndrome. Eur Heart J 2004;
     25:879–84. https://doi.org/10.1016/j.ehj.2004.01.004
851. Francis J, Antzelevitch C. Atrial fibrillation and Brugada syndrome. J Am Coll Cardiol
     2008;51:1149–53. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2007.10.062
852. Giustetto C, Schimpf R, Mazzanti A, Scrocco C, Maury P, Anttonen O, et al. Long-term
     follow-up of patients with short QT syndrome. J Am Coll Cardiol 2011;58:587–95.
     https://doi.org/10.1016/j.jacc.2011.03.038
853. Gollob MH, Redpath CJ, Roberts JD. The short QT syndrome: proposed diagnostic
     criteria. J Am Coll Cardiol 2011;57:802–12. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2010.09.048
854. Kusano KF, Taniyama M, Nakamura K, Miura D, Banba K, Nagase S, et al. Atrial fibrillation in patients with Brugada syndrome relationships of gene mutation, electrophysiology, and clinical backgrounds. J Am Coll Cardiol 2008;51:1169–75. https://doi.org/10. 1016/j.jacc.2007.10.060
855. Rodriguez-Manero M, Namdar M, Sarkozy A, Casado-Arroyo R, Ricciardi D, de
     Asmundis C, et al. Prevalence, clinical characteristics and management of atrial fibrillation in patients with Brugada syndrome. Am J Cardiol 2013;111:362–7. https://doi.org/ 10.1016/j.amjcard.2012.10.012
856. Choi YJ, Choi EK, Han KD, Jung JH, Park J, Lee E, et al. Temporal trends of the prevalence and incidence of atrial fibrillation and stroke among Asian patients with hypertrophic cardiomyopathy: a nationwide population-based study. Int J Cardiol 2018;
     273:130–5. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2018.08.038
857. Hernandez-Ojeda J, Arbelo E, Borras R, Berne P, Tolosana JM, Gomez-Juanatey A,
     et al. Patients with Brugada syndrome and implanted cardioverter-defibrillators: longterm follow-up. J Am Coll Cardiol 2017;70:1991–2002. https://doi.org/10.1016/j.jacc.
     2017.08.029
858. Klopotowski M, Kwapiszewska A, Kukula K, Jamiolkowski J, Dabrowski M, Derejko P,
     et al. Clinical and echocardiographic parameters as risk factors for atrial fibrillation in
     patients with hypertrophic cardiomyopathy. Clin Cardiol 2018;41:1336–40. https://doi.
     org/10.1002/clc.23050
859. Rowin EJ, Orfanos A, Estes NAM, Wang W, Link MS, Maron MS, et al. Occurrence and
     natural history of clinically silent episodes of atrial fibrillation in hypertrophic cardiomyopathy. Am J Cardiol 2017;119:1862–5. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2017.02.040
860. Sacher F, Probst V, Maury P, Babuty D, Mansourati J, Komatsu Y, et al. Outcome after
     implantation of a cardioverter-defibrillator in patients with Brugada syndrome: a multicenter study-part 2. Circulation 2013;128:1739–47. https://doi.org/10.1161/ CIRCULATIONAHA.113.001941
861. Siontis KC, Geske JB, Ong K, Nishimura RA, Ommen SR, Gersh BJ. Atrial fibrillation in hypertrophic cardiomyopathy: prevalence, clinical correlations, and mortality in a large
     high-risk population. J Am Heart Assoc 2014;3:e001002. https://doi.org/10.1161/JAHA.
     114.001002
     955. Sumitomo N, Sakurada H, Taniguchi K, Matsumura M, Abe O, Miyashita M, et al.
     Association of atrial arrhythmia and sinus node dysfunction in patients with
     catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia. Circ J 2007;71:1606–9. https://doi.org/10.1253/circj.71.1606
862. Sy RW, Gollob MH, Klein GJ, Yee R, Skanes AC, Gula LJ, et al. Arrhythmia characterization and long-term outcomes in catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia. Heart Rhythm 2011;8:864–71. https://doi.org/10.1016/j.hrthm.2011.01.048
863. van Velzen HG, Theuns DA, Yap SC, Michels M, Schinkel AF. Incidence of devicedetected atrial fibrillation and long-term outcomes in patients with hypertrophic cardiomyopathy. Am J Cardiol 2017;119:100–5. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2016.08.
     092
864. Bourfiss M, Te Riele AS, Mast TP, Cramer MJ, Van Der Heijden J, Van Veen TAB, et al.
     Influence of genotype on structural atrial abnormalities and atrial fibrillation or flutter
     in arrhythmogenic right ventricular dysplasia/cardiomyopathy. J Cardiovasc
     Electrophysiol 2016;27:1420–8. https://doi.org/10.1111/jce.13094
865. Camm CF, James CA, Tichnell C, Murray B, Bhonsale A, te Riele AS, et al. Prevalence of atrial arrhythmias in arrhythmogenic right ventricular dysplasia/cardiomyopathy. Heart
     Rhythm 2013;10:1661–8. https://doi.org/10.1016/j.hrthm.2013.08.032
866. Chu AF, Zado E, Marchlinski FE. Atrial arrhythmias in patients with arrhythmogenic
     right ventricular cardiomyopathy/dysplasia and ventricular tachycardia. Am J Cardiol
     2010;106:720–2. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2010.04.031
867. Hasselberg NE, Haland TF, Saberniak J, Brekke PH, Berge KE, Leren TP, et al. Lamin A/
     C cardiomyopathy: young onset, high penetrance, and frequent need for heart transplantation. Eur Heart J 2018;39:853–60. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehx596
868. Kumar S, Baldinger SH, Gandjbakhch E, Maury P, Sellal JM, Androulakis AF, et al.
     Long-term arrhythmic and nonarrhythmic outcomes of lamin A/C mutation carriers.
     J Am Coll Cardiol 2016;68:2299–307. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2016.08.058
869. Mussigbrodt A, Knopp H, Efimova E, Weber A, Bertagnolli L, Hilbert S, et al.
     Supraventricular arrhythmias in patients with arrhythmogenic right ventricular dysplasia/cardiomyopathy associate with long-term outcome after catheter ablation of ventricular tachycardias. Europace 2018;20:1182–7. https://doi.org/10.1093/europace/
     eux179
870. Pasotti M, Klersy C, Pilotto A, Marziliano N, Rapezzi C, Serio A, et al. Long-term outcome and risk stratification in dilated cardiolaminopathies. J Am Coll Cardiol 2008;52:
     1250–60. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2008.06.044
871. Saguner AM, Ganahl S, Kraus A, Baldinger SH, Medeiros-Domingo A, Saguner AR, et al. Clinical role of atrial arrhythmias in patients with arrhythmogenic right ventricular dysplasia. Circ J 2014;78:2854–61. https://doi.org/10.1253/circj.CJ-14-0474
872. Tonet JL, Castro-Miranda R, Iwa T, Poulain F, Frank R, Fontaine GH. Frequency of supraventricular tachyarrhythmias in arrhythmogenic right ventricular dysplasia. Am J
     Cardiol 1991;67:1153. https://doi.org/10.1016/0002-9149(91)90886-P
873. van Rijsingen IA, Nannenberg EA, Arbustini E, Elliott PM, Mogensen J, Hermans-van Ast JF, et al. Gender-specific differences in major cardiac events and mortality in lamin A/C
     mutation carriers. Eur J Heart Fail 2013;15:376–84. https://doi.org/10.1093/eurjhf/
     hfs191
874. Aras D, Tufekcioglu O, Ergun K, Ozeke O, Yildiz A, Topaloglu S, et al. Clinical features
     of isolated ventricular noncompaction in adults long-term clinical course, echocardiographic properties, and predictors of left ventricular failure. J Card Fail 2006;12:
     726–33. https://doi.org/10.1016/j.cardfail.2006.08.002
875. Li S, Zhang C, Liu N, Bai H, Hou C, Wang J, et al. Genotype-positive status is associated
     with poor prognoses in patients with left ventricular noncompaction cardiomyopathy.
     J Am Heart Assoc 2018;7:e009910. https://doi.org/10.1161/JAHA.118.009910
876. Stollberger C, Blazek G, Winkler-Dworak M, Finsterer J. Atrial fibrillation in left ventricular noncompaction with and without neuromuscular disorders is associated
     with a poor prognosis. Int J Cardiol 2009;133:41–5. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.
     2007.11.099
877. Fatkin D, MacRae C, Sasaki T, Wolff MR, Porcu M, Frenneaux M, et al. Missense mutations in the rod domain of the lamin A/C gene as causes of dilated cardiomyopathy and
     conduction-system disease. N Engl J Med 1999;341:1715–24. https://doi.org/10.1056/
     NEJM199912023412302
     972. Hong K, Bjerregaard P, Gussak I, Brugada R. Short QT syndrome and atrial fibrillation
     caused by mutation in KCNH2. J Cardiovasc Electrophysiol 2005;16:394–6. https://doi.
     org/10.1046/j.1540-8167.2005.40621.x
     973. Olesen MS, Yuan L, Liang B, Holst AG, Nielsen N, Nielsen JB, et al. High prevalence of
     long QT syndrome-associated SCN5A variants in patients with early-onset lone atrial
     fibrillation. Circ Cardiovasc Genet 2012;5:450–9. https://doi.org/10.1161/ CIRCGENETICS.111.962597
878. Pappone C, Radinovic A, Manguso F, Vicedomini G, Sala S, Sacco FM, et al. New-onset
     atrial fibrillation as first clinical manifestation of latent Brugada syndrome: prevalence
     and clinical significance. Eur Heart J 2009;30:2985–92. https://doi.org/10.1093/
     eurheartj/ehp326
     975. Peters S. Atrial arrhythmias in arrhythmogenic cardiomyopathy: at the beginning or at
     the end of the disease story? Circ J 2015;79:446. https://doi.org/10.1253/circj.CJ-14-
     1193
     976. Rowin EJ, Hausvater A, Link MS, Abt P, Gionfriddo W, Wang W, et al. Clinical profile
     and consequences of atrial fibrillation in hypertrophic cardiomyopathy. Circulation
     2017;136:2420–36. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.117.029267
879. Mazzanti A, Ng K, Faragli A, Maragna R, Chiodaroli E, Orphanou N, et al.
     Arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy: clinical course and predictors of arrhythmic risk. J Am Coll Cardiol 2016;68:2540–50. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2016.
     09.951
880. Giustetto C, Cerrato N, Gribaudo E, Scrocco C, Castagno D, Richiardi E, et al. Atrial
     fibrillation in a large population with Brugada electrocardiographic pattern: prevalence,
     management, and correlation with prognosis. Heart Rhythm 2014;11:259–65. https://
     doi.org/10.1016/j.hrthm.2013.10.043
     979. Beckmann BM, Holinski-Feder E, Walter MC, Haserück N, Reithmann C, Hinterseer
     M, et al. Laminopathy presenting as familial atrial fibrillation. Int J Cardiol 2010;145:
     394–6. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2010.04.024
881. Pizzale S, Gollob MH, Gow R, Birnie DH. Sudden death in a young man with catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia and paroxysmal atrial fibrillation.
     J Cardiovasc Electrophysiol 2008;19:1319–21. https://doi.org/10.1111/j.1540-8167. 2008.01211.x
882. Sugiyasu A, Oginosawa Y, Nogami A, Hata Y. A case with catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia unmasked after successful ablation of atrial tachycardias from pulmonary veins. Pacing Clin Electrophysiol 2009;32:e21–4. https://doi.org/10.
     1111/j.1540-8159.2009.02519.x
     982. Veltmann C, Kuschyk J, Schimpf R, Streitner F, Schoene N, Borggrefe M, et al.
     Prevention of inappropriate ICD shocks in patients with Brugada syndrome. Clin Res
     Cardiol 2010;99:37–44. https://doi.org/10.1007/s00392-009-0075-4
883. Brugada J, Katritsis DG, Arbelo E, Arribas F, Bax JJ, Blomstrom-Lundqvist C, et al. 2019
     ESC Guidelines for the management of patients with supraventricular tachycardia. The
     Task Force for the management of patients with supraventricular tachycardia of the
     European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2020;41:655–720. https://doi.org/
     10.1093/eurheartj/ehz467
     984. Klein GJ, Bashore TM, Sellers TD, Pritchett EL, Smith WM, Gallagher JJ. Ventricular fibrillation in the Wolff–Parkinson–White syndrome. N Engl J Med 1979;301:1080–5.
     https://doi.org/10.1056/NEJM197911153012003
     985. Morady F, DiCarlo LA, Jr, Baerman JM, De Buitleir M. Effect of propranolol on ventricular rate during atrial fibrillation in the Wolff–Parkinson–White syndrome.
     Pacing Clin Electrophysiol 1987;10:492–6. https://doi.org/10.1111/j.1540-8159.1987.
     tb04511.x
     986. Sellers TD, Jr, Bashore TM, Gallagher JJ. Digitalis in the pre-excitation syndrome.
     Analysis during atrial fibrillation. Circulation 1977;56:260–7. https://doi.org/10.1161/
     01.CIR.56.2.260
     987. Glatter KA, Dorostkar PC, Yang Y, Lee RJ, Van Hare GF, Keung E, et al.
     Electrophysiological effects of ibutilide in patients with accessory pathways.
     Circulation 2001;104:1933–9. https://doi.org/10.1161/hc4101.097538
884. Ludmer PL, McGowan NE, Antman EM, Friedman PL. Efficacy of propafenone in
     Wolff–Parkinson–White syndrome: electrophysiologic findings and long-term followup. J Am Coll Cardiol 1987;9:1357–63. https://doi.org/10.1016/S0735-1097(87)80478-3
885. Simonian SM, Lotfipour S, Wall C, Langdorf MI. Challenging the superiority of amiodarone for rate control in Wolff–Parkinson–White and atrial fibrillation. Intern Emerg Med 2010;5:421–6. https://doi.org/10.1007/s11739-010-0385-6
886. Arbelo E, Protonotarios A, Gimeno JR, Arbustini E, Barriales-Villa R, Basso C, et al.
     2023 ESC Guidelines for the management of cardiomyopathies. Eur Heart J 2023;
     44:3503–626. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad194
887. Hu YF, Liu CJ, Chang PM, Tsao HM, Lin YJ, Chang SL, et al. Incident thromboembolism
     and heart failure associated with new-onset atrial fibrillation in cancer patients. Int J
     Cardiol 2013;165:355–7. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2012.08.036
888. Mosarla RC, Vaduganathan M, Qamar A, Moslehi J, Piazza G, Giugliano RP.
     Anticoagulation strategies in patients with cancer: JACC review topic of the week.
     J Am Coll Cardiol 2019;73:1336–49. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2019.01.017
889. Malavasi VL, Fantecchi E, Gianolio L, Pesce F, Longo G, Marietta M, et al. Atrial fibrillation in patients with active malignancy and use of anticoagulants: under-prescription
     but no adverse impact on all-cause mortality. Eur J Intern Med 2019;59:27–33. https://
     doi.org/10.1016/j.ejim.2018.10.012
890. Farmakis D, Parissis J, Filippatos G. Insights into onco-cardiology: atrial fibrillation in
     cancer. J Am Coll Cardiol 2014;63:945–53. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2013.11.026
891. Yun JP, Choi EK, Han KD, Park SH, Jung JH, Ahn HJ, et al. Risk of atrial fibrillation according to cancer type: a nationwide population-based study. JACC CardioOncol 2021;3:
     221–32. https://doi.org/10.1016/j.jaccao.2021.03.006
892. Alexandre J, Salem JE, Moslehi J, Sassier M, Ropert C, Cautela J, et al. Identification of
     anticancer drugs associated with atrial fibrillation: analysis of the WHO pharmacovigilance database. Eur Heart J Cardiovasc Pharmacother 2021;7:312–20. https://doi.org/10.
     1093/ehjcvp/pvaa037
893. Guha A, Fradley MG, Dent SF, Weintraub NL, Lustberg MB, Alonso A, et al. Incidence,
     risk factors, and mortality of atrial fibrillation in breast cancer: a SEER-medicare analysis. Eur Heart J 2022;43:300–12. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehab745
894. Pastori D, Marang A, Bisson A, Menichelli D, Herbert J, Lip GYH, et al.
     Thromboembolism, mortality, and bleeding in 2,435,541 atrial fibrillation patients
     with and without cancer: a nationwide cohort study. Cancer 2021;127:2122–9.
     https://doi.org/10.1002/cncr.33470
     999. Aspberg S, Yu L, Gigante B, Smedby KE, Singer DE. Risk of ischemic stroke and major
     bleeding in patients with atrial fibrillation and cancer. J Stroke Cerebrovasc Dis 2020;29:
     104560. https://doi.org/10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2019.104560
895. D’Souza M, Carlson N, Fosbøl E, Lamberts M, Smedegaard L, Nielsen D, et al.
     CHA(2)DS(2)-VASc score and risk of thromboembolism and bleeding in patients
     with atrial fibrillation and recent cancer. Eur J Prev Cardiol 2018;25:651–8. https://
     doi.org/10.1177/2047487318759858
     1001. Chen ST, Hellkamp AS, Becker RC, Berkowitz SD, Breithardt G, Fox KAA, et al.
     Efficacy and safety of rivaroxaban vs. warfarin in patients with non-valvular atrial fibrillation and a history of cancer: observations from ROCKET AF. Eur Heart J Qual Care
     Clin Outcomes 2019;5:145–52. https://doi.org/10.1093/ehjqcco/qcy040
896. Melloni C, Dunning A, Granger CB, Thomas L, Khouri MG, Garcia DA, et al. Efficacy
     and safety of apixaban versus warfarin in patients with atrial fibrillation and a history
     of cancer: insights from the ARISTOTLE trial. Am J Med 2017;130:1440–8.e1. https://
     doi.org/10.1016/j.amjmed.2017.06.026
     1003. Fanola CL, Ruff CT, Murphy SA, Jin J, Duggal A, Babilonia NA, et al. Efficacy and safety of edoxaban in patients with active malignancy and atrial fibrillation: analysis of the
     ENGAGE AF-TIMI 48 trial. J Am Heart Assoc 2018;7:e008987. https://doi.org/10.
     1161/JAHA.118.008987
     1004. Sawant AC, Kumar A, McCray W, Tetewsky S, Parone L, Sridhara S, et al. Superior
     safety of direct oral anticoagulants compared to warfarin in patients with atrial fibrillation and underlying cancer: a national veterans affairs database study. J Geriatr
     Cardiol 2019;16:706–9. https://doi.org/10.11909/j.issn.1671-5411.2019.09.006
897. Shah S, Norby FL, Datta YH, Lutsey PL, MacLehose RF, Chen LY, et al. Comparative
     effectiveness of direct oral anticoagulants and warfarin in patients with cancer and
     atrial fibrillation. Blood Adv 2018;2:200–9. https://doi.org/10.1182/bloodadvances.
     2017010694
     1006. Mariani MV, Magnocavallo M, Straito M, Piro A, Severino P, Iannucci G, et al. Direct
     oral anticoagulants versus vitamin K antagonists in patients with atrial fibrillation and
     cancer a meta-analysis. J Thromb Thrombolysis 2021;51:419–29. https://doi.org/10.
     1007/s11239-020-02304-3
     1007. Deitelzweig S, Keshishian AV, Zhang Y, Kang A, Dhamane AD, Luo X, et al.
     Effectiveness and safety of oral anticoagulants among nonvalvular atrial fibrillation patients with active cancer. JACC CardioOncol 2021;3:411–24. https://doi.org/10.1016/j.
     jaccao.2021.06.004
     1008. Lin YS, Kuan FC, Chao TF, Wu M, Chen SW, Chen MC, et al. Mortality associated
     with the use of non-vitamin K antagonist oral anticoagulants in cancer patients: dabigatran versus rivaroxaban. Cancer Med 2021;10:7079–88. https://doi.org/10.1002/
     cam4.4241
     1009. Atterman A, Asplund K, Friberg L, Engdahl J. Use of oral anticoagulants after ischaemic stroke in patients with atrial fibrillation and cancer. J Intern Med 2020;288:
     457–68. https://doi.org/10.1111/joim.13092
898. Atterman A, Friberg L, Asplund K, Engdahl J. Net benefit of oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation and active cancer: a nationwide cohort study. Europace
     2020;22:58–65. https://doi.org/10.1093/europace/euz306
899. Falanga A, Leader A, Ambaglio C, Bagoly Z, Castaman G, Elalamy I, et al. EHA guidelines on management of antithrombotic treatments in thrombocytopenic patients
     with cancer. Hemasphere 2022;6:e750. https://doi.org/10.1097/HS9.00000000000
     00750
     1012. Lancellotti P, Suter TM, López-Fernández T, Galderisi M, Lyon AR, Van der Meer P,
     et al. Cardio-oncology services: rationale, organization, and implementation. Eur
     Heart J 2019;40:1756–63. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehy453
900. Richter D, Guasti L, Walker D, Lambrinou E, Lionis C, Abreu A, et al. Frailty in cardiology: definition, assessment and clinical implications for general cardiology. A consensus document of the Council for Cardiology Practice (CCP), Association for
     Acute Cardio Vascular Care (ACVC), Association of Cardiovascular Nursing and Allied Professions (ACNAP), European Association of Preventive Cardiology (EAPC), European Heart Rhythm Association (EHRA), Council on Valvular Heart Diseases (VHD), Council on Hypertension (CHT), Council of Cardio-Oncology (CCO), Working Group (WG) aorta and peripheral vascular diseases, WG e-cardiology, WG thrombosis, of the European Society of Cardiology, European Primary Care Cardiology Society (EPCCS). Eur J Prev Cardiol 2022;29:216–27. https://doi. org/10.1093/eurjpc/zwaa167
901. Proietti M, Vitolo M, Harrison SL, Lane DA, Fauchier L, Marin F, et al. Impact of clinical phenotypes on management and outcomes in European atrial fibrillation patients: a report from the ESC-EHRA EURObservational Research Programme in AF (EORP-AF) general long-term registry. BMC Med 2021;19:256. https://doi.org/10. 1186/s12916-021-02120-3
902. Proietti M, Romiti GF, Vitolo M, Harrison SL, Lane DA, Fauchier L, et al. Epidemiology
     and impact of frailty in patients with atrial fibrillation in Europe. Age Ageing 2022;51:
     afac192. https://doi.org/10.1093/ageing/afac192
903. Savelieva I, Fumagalli S, Kenny RA, Anker S, Benetos A, Boriani G, et al. EHRA expert
     consensus document on the management of arrhythmias in frailty syndrome, endorsed by the Heart Rhythm Society (HRS), Asia Pacific Heart Rhythm Society (APHRS), Latin America Heart Rhythm Society (LAHRS), and Cardiac Arrhythmia Society of Southern Africa (CASSA). Europace 2023;25:1249–76. https://doi.org/10. 1093/europace/euac123
904. Clegg A, Young J, Iliffe S, Rikkert MO, Rockwood K. Frailty in elderly people. Lancet 2013;381:752–62. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)62167-9
905. Villani ER, Tummolo AM, Palmer K, Gravina EM, Vetrano DL, Bernabei R, et al. Frailty
     and atrial fibrillation: a systematic review. Eur J Intern Med 2018;56:33–8. https://doi.
     org/10.1016/j.ejim.2018.04.018
     1019. Hang F, Chen J, Wang Z, Yan J, Wu Y. Association between the frailty and new-onset
     atrial fibrillation/flutter among elderly hypertensive patients. Front Cardiovasc Med
     2022;9:881946. https://doi.org/10.3389/fcvm.2022.881946
906. Steinberg BA, Holmes DN, Ezekowitz MD, Fonarow GC, Kowey PR, Mahaffey KW,
     et al. Rate versus rhythm control for management of atrial fibrillation in clinical practice: results from the Outcomes Registry for Better Informed Treatment of Atrial Fibrillation (ORBIT-AF) registry. Am Heart J 2013;165:622–9. https://doi.org/10. 1016/j.ahj.2012.12.019
907. Ko D, Lin KJ, Bessette LG, Lee SB, Walkey AJ, Cheng S, et al. Trends in use of oral
     anticoagulants in older adults with newly diagnosed atrial fibrillation, 2010–2020.
     JAMA Netw Open 2022;5:e2242964. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen. 2022.42964
908. Bul M, Shaikh F, McDonagh J, Ferguson C. Frailty and oral anticoagulant prescription
     in adults with atrial fibrillation: a systematic review. Aging Med (Milton) 2023;6: 195–206. https://doi.org/10.1002/agm2.12214
909. Hu J, Zhou Y, Cai Z. Outcome of novel oral anticoagulant versus warfarin in frail elderly patients with atrial fibrillation: a systematic review and meta-analysis of retrospective studies. Acta Clin Belg 2023;78:367–77. https://doi.org/10.1080/17843286. 2023.2179908
910. Zeng S, Zheng Y, Jiang J, Ma J, Zhu W, Cai X. Effectiveness and safety of DOACs vs. warfarin in patients with atrial fibrillation and frailty: a systematic review and
     meta-analysis. Front Cardiovasc Med 2022;9:907197. https://doi.org/10.3389/fcvm. 2022.907197
     1025. Grymonprez M, Petrovic M, De Backer TL, Steurbaut S, Lahousse L. Impact of frailty on the effectiveness and safety of non-vitamin K antagonist oral anticoagulants (NOACs) in patients with atrial fibrillation: a nationwide cohort study. Eur Heart J Qual Care Clin Outcomes 2024;10:55–65. https://doi.org/10.1093/ehjqcco/qcad019
911. Kim D, Yang PS, Sung JH, Jang E, Yu HT, Kim TH, et al. Effectiveness and safety of anticoagulation therapy in frail patients with atrial fibrillation. Stroke 2022;53:1873–82.
     https://doi.org/10.1161/STROKEAHA.121.036757
     1027. Chao TF, Liu CJ, Lin YJ, Chang SL, Lo LW, Hu YF, et al. Oral anticoagulation in very
     elderly patients with atrial fibrillation: a nationwide cohort study. Circulation 2018;
     138:37–47. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.117.031658
912. Da Costa A, Thévenin J, Roche F, Romeyer-Bouchard C, Abdellaoui L, Messier M,
     et al. Results from the Loire-Ardèche-Drôme-Isère-Puy-de-Dôme (LADIP) trial on atrial flutter, a multicentric prospective randomized study comparing amiodarone and radiofrequency ablation after the first episode of symptomatic atrial flutter. Circulation 2006;114:1676–81. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.106. 638395
913. Natale A, Newby KH, Pisano E, Leonelli F, Fanelli R, Potenza D, et al. Prospective randomized comparison of antiarrhythmic therapy versus first-line radiofrequency ablation in patients with atrial flutter. J Am Coll Cardiol 2000;35:1898–904. https://doi.org/
     10.1016/S0735-1097(00)00635-5
914. Chinitz JS, Gerstenfeld EP, Marchlinski FE, Callans DJ. Atrial fibrillation is common
     after ablation of isolated atrial flutter during long-term follow-up. Heart Rhythm
     2007;4:1029–33. https://doi.org/10.1016/j.hrthm.2007.04.002
915. De Bortoli A, Shi LB, Ohm OJ, Hoff PI, Schuster P, Solheim E, et al. Incidence and clinical predictors of subsequent atrial fibrillation requiring additional ablation after cavotricuspid isthmus ablation for typical atrial flutter. Scand Cardiovasc J 2017;51:123–8.
     https://doi.org/10.1080/14017431.2017.1304570
916. Rahman F, Wang N, Yin X, Ellinor PT, Lubitz SA, LeLorier PA, et al. Atrial flutter: clinical risk factors and adverse outcomes in the Framingham Heart Study. Heart Rhythm
     2016;13:233–40. https://doi.org/10.1016/j.hrthm.2015.07.031